روکش دندان در واقع پوششی است که بر روی دندان یا ایمپلنت قرار می‌گیرد. از روکش دندان معمولا برای ترمیم دندان‌های شکسته، ضعیف و یا بدشکل استفاده می‌شود. برای اصلاح ظاهر دندان‌هایی که تغییر رنگ یافته‌اند نیز می‌توان از روکش استفاده کرد. روکش دندان ممکن است از جنس سرامیک، فلز یا زیرکونیا باشد. روکش‌های زیرکونیا از دی اکسید زیرکونیوم ساخته می‌شوند. زیرکونیا یک فلز بسیار با دوام است که شباهت زیادی به تیتانیوم دارد. این روکش در دسته روکش‌های سرامیکی طبقه بندی می‌شود.
مزایای روکش زیرکونیا
استفاده از روکش‌های زیرکونیا روز به روز در حال افزایش است که علت آن می‌تواند مزایای بسیار زیاد این روکش‌ها باشد. از جمله مزایای روکش‌های زیرکونیا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
استحکام
یکی از بزرگترین مزایای زیرکونیا استحکام و دوام آن است. از آنجا که دندان‌های عقبی در هنگام جویدن غذا فشار زیادی را تحمل می‌کنند، روکش‌های آن‌ها باید استحکام زیادی داشته باشند. زیرکونیا برای ساخت روکش دندان‌های عقبی بسیار مناسب است. زیرا مقاومت زیادی دارد و بنابراین برای قرار دادن روکش بر روی دندان لازم نیست که مقدار زیادی از دندان تراشیده شود.
دوام
مطالعات دندانپزشکی نشان می‌دهد که روکش‌های بر پایه زیرکونیا در طول پنج سال، ماندگاری و عملکرد مشابهی با روکش‌های فلزی دارند. همچنین در این مطالعات ثابت شده است که روکش‌های یکپارچه زیرکونیا (مونولیتیک) ماندگاری بسیار بالایی دارند.
زیست سازگاری
یکی از مهم ترین مزایای زیرکونیا زیست سازگاری بالای آن است. این یعنی احتمال تحریک سیستم ایمنی بدن و یا ایجاد پاسخ التهابی توسط این ماده بسیار کم است. همچنین مطالعات دندانپزشکی نشان می‌دهد که احتمال ایجاد سمیت سلولی نیز توسط زیرکونیا بسیار کم است.
زیرکونیا یک راهکار درمانی یک روزه
دندانپزشک می‌تواند روکش زیرکونیا را در مطب بسازد و در همان روز مراجعه بر روی دندان قرار دهد.
CEREC یا Chairside Economy Recovery of Esthetic Ceramics فناوری است که از آن برای طراحی و ساخت روکش‌های یک روزه استفاده می‌کنند. با استفاده از این فناوری دیگری نیازی به مراجعه دوم به دندانپزشک نیست. قابل ذکر است که همه کلینیک‌های دندانپزشکی این فناوری را ندارند.
معایب روکش زیرکونیا
مانند تمام روکش ها، این نوع روکش نیز معایبی دارد، ازجمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
عدم تطابق ظاهر روکش با دندان‌های طبیعی
روکش زیرکونیا از مواد غیر شفاف ساخته می‌شود و به همین دلیل ممکن است کاملا طبیعی به نظر نرسد. این امر به ویژه در مورد روکش‌های زیرکونیا یکپارچه که فقط از زیرکونیا ساخته می‌شوند، صدق می‌کند. به همین دلیل استفاده از این روکش بیشتر برای دندان‌های عقب توصیه می‌شود، چرا که ظاهر آن‌ها خیلی مشخص نیست و اهمیت زیادی ندارد.
با این حال، برخی از دندانپزشکان هنگام ساخت روکش روی سطح زیرکونیا لایه‌های سرامیکی قرار می‌دهند. این نوع روکش‌ها ظاهر طبیعی تری دارند و به خوبی با دندان‌های مجاور مطابقت پیدا می‌کنند.
احتمال ساییدگی در سایر دندان‌ها
سختی زیرکونیا ممکن است باعث ساییدگی سایر دندان‌ها شود. به همین دلیل بعضی دندانپزشکان در استفاده از این روکش تردید دارند. البته مطالعات نشان می‌دهد که روکش پرسلن فلدسپاتیک بیشتر از زیرکونیا به مینای دندان‌های مجاور آسیب می‌زند.
به گفته برخی از متخصصان، احتمال شکست یا جدا شدن لایه پرسلن از زیرساخت زیرکونیا وجود دارد، که این مسئله‌ای است که باید مورد توجه قرار گیرد.
هزینه روکش زیرکونیا
به صورت کلی روکش‌های دندان گرانقیمت هستند. در بین انواع روکش دندان (سرامیکی، فلزی و پرسلن) زیرکونیا از همه گران تر است. معمولا شرکت‌های بیمه هزینه روکش دندان را پوشش نمی‌دهند. برای اطلاع از این امر باید با شرکت بیمه طرف قرارداد خود تماس بگیرید.
انواع دیگر روکش‌های دندان
علاوه بر روکش‌های زیرکونیا، انواع دیگری از روکش‌ها نیز وجود دارد، مانند روکش‌های:
- سرامیکی
- چینی
- فلزی
- رزین کامپوزیت
- ترکیبی از انواع روکش‌ها (مانند روکش سرامیکی متصل به فلز PFM)
برای انتخاب بهترین نوع روکش با دندانپزشکتان مشورت کنید. عواملی مانند میزان آسیب دیدگی دندان، جایگاه و عملکرد دندان و مقداری از لثه که در هنگام لبخند زدن یا صحبت کردن نشان داده می‌شود از جمله فاکتورهایی هستند که بر انتخاب نوع روکش تاثیر می‌گذارند.
مراحل قرار دادن روکش بر روی دندان
برای ساخت و قرار دادن روکش بر روی دندان‌ها دو روش وجود دارد:
- روش دو مرحله‌ای
- روش یک مرحله‌ای (یک روزه)
روش دو مرحله‌ای
در این روش برای قرار دادن روکش بر روی دندان به دو بار مراجعه به دندانپزشک احتیاج است. ابتدا از دندان‌ها رادیوگرافی انجام می‌شود و سپس دندان را برای قرار دادن روکش آماده می‌کنند. برای این کار ممکن است بخشی از لایه خارجی دندان را بتراشند و از دندان قالب گیری کنند. قالب برای ساخت روکش به آزمایشگاه دندانپزشکی فرستاده می‌شود. تا زمانی که روکش دائمی ساخته شود، برای جلوگیری از آسیب دیدن دندان بر روی آن یک روکش موقت قرار می‌دهند. بعد از آماده شدن روکش بیمار باید مجددا به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کند تا روکش اصلی را بر روی دندان قرار دهند.
روش یک مرحله‌ای (یک روزه)
در این روش، در طی یک جلسه رادیوگرافی دندان و مراحل آماده سازی آن انجام می‌شود. برای ساخت روکش از اسکن دیجیتال استفاده می‌شود و روکش در همان جلسه ساخته شده و بر روی دندان قرار می‌گیرد.
دیدگاهتان را بنویسید