بوی بد دهان نه تنها بر احساس شما نسبت به خودتان تاثیر می‌گذارد، بلکه بر احساس دیگران با شما نیز تاثیرگذار است. به همین دلیل است که بوی بد دهان میتواند به زندگی اجتماعی شما آسیب برساند.
بوی بد دهان ممکن است ناشی از بهداشت بد، مشکل اساسی در سلامتی یا به سادگی به علت یک غذای سیردار باشد. پیشگیری و درمان این مشکل هم در خانه و هم در مطب دندانپزشکی امکان پذیر است.
علل بوی بد دهان
نوشیدنی‌های الکل دار
اگرچه الکل مایع است، اما در واقع میتواند دهان شما را خشک کند که باعث تحریک باکتریهایی میشود که باعث بوی بد دهان (هالیتوز) میشوند. نوشیدنی‌های حاوی کافئین، غذاهای تند و سیگار نیز میتوانند باعث هالیتوز شوند. خشکی دهان ناشی از تولید نکردن بزاق زیاد هنگام خواب نیز توضیح دهنده “بوی بد دهان در صبح” است.
زبان
باکتری‌های روی زبان عامل اصلی هالیتوز هستند. زبان خود را با مسواک یا زبان شوی تمیز کنید. زبان شوی‌ها کمی بهتر از مسواک‌ها عمل میکنند.
رژیم غذایی کم کربوهیدرات
وقتی کربوهیدرات‌ها را حذف می‌کنید و مقدار پروتئین مصرفی خود را افزایش می‌دهید، بدن شما شروع به سوزاندن چربی برای تولید انرژی میکند. این فرآیند ترکیباتی به نام کتون می‌سازد که باعث بوی بد دهان میشود. در این مورد رعایت بهداشت بیشتر دهان و دندان مشکل را حل نمی‌کند، بلکه بهترین گزینه جویدن یک آدامس بدون قند است.
سرماخوردگی
عفونتهای مجاری تنفسی مانند سرماخوردگی و برونشیت میتوانند باعث بوی بد دهان شوند. این به این دلیل است که باکتری‌های ایجاد کننده بو دوست دارند از مخاط تغذیه کنند. همچنین اگر گرفتگی بینی دارید، به احتمال زیاد به تنفس دهانی متوسل می‌شوید که میتواند دهان شما را خشک کند.
زخم
بر اساس مطالعه‌ای در مجله میکروبیولوژی پزشکی، نوعی باکتری که باعث ایجاد زخم میشود، هلیکوباکتر پیلوری (Helicobacter pylori)، نیز میتواند باعث ایجاد هالیتوز شود. درمان باکتری ممکن است بوی بد را از بین ببرد. پزشک میتواند شما را از نظر این باکتری آزمایش کند و برای آن آنتی بیوتیک تجویز کند.
داروها
بیش از 400 داروی تجویزی و بدون نسخه، از جمله داروهای ضد افسردگی و آلرژی، میتوانند جریان بزاق را متوقف کنند. بزاق دهان به شستشوی غذا و باکتریها کمک کرده و از بوی بد دهان جلوگیری میکند. تغییر دارو همیشه امکان پذیر نیست، بنابراین انجمن دندانپزشکی آمریکا توصیه میکند که هیدراته بمانید و برای مرطوب نگه داشتن دهان خود آدامس بدون قند بجوید. دهانشویه‌های مخصوص نیز میتوانند کمک کننده باشند.
سنگ لوزه
این توده‌های کوچک مایل به سفید که از باکتری‌های سخت شده، ذرات غذا، سلول‌های مرده و مخاط تشکیل شدهاند، در شکاف لوزه‌ها و پشت زبان شما به دام می‌افتند. آن‌ها یکی از عوامل و علل هالیتوز به شمار می‌آیند و عموما به جز ایجاد بو بی ضرر هستند. سنگ‌های لوزه‌ای اغلب خود به خود از جای خود خارج میشوند، اما گاهی اوقات میتوانید با غرغره کردن با آب نمک این روند را تسریع کنید. دندانپزشک ممکن است گزینه‌های دیگری برای شما داشته باشد.
میوههای خشک شده
میوههای خشک شده قند بسیار بالایی دارند و باکتری‌های ایجاد کننده بو دوست دارند از این مواد تغذیه کنند. 1/4 فنجان کشمش، 21 گرم شکر دارد. قند همین مقدار زردآلو خشک 17 گرم است. این مانند خوردن 4-5 قاشق چایخوری شکر خالص است. علاوه بر این، میوههای خشک شده چسبناک هستند، بنابراین میتوانند روی دندانها و بین آن‌ها گیر کنند. پس از خوردن میان وعده، حتما دندان‌های خود را مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید.
رفلاکس اسید یا سوزش سر معده
این‌ها دو علامت GERD (بیماری رفلاکس معده به مری)، یک اختلال گوارشی رایج، هستند. بوی بد دهان شما ممکن است به دلیل برگشت برخی از مواد غذایی هضم نشده باشد یا ممکن است تحریک ناشی از اسید معده باعث ترشح خلط پشت گلو شود. اگر اغلب دچار سوزش سر معده می‌شوید، از پزشک خود کمک بخواهید.
دندان‌های ترک خورده و پرکردگی
این‌ها میتوانند ذرات غذا را به دام بیاندازند و باکتریها را تولید کنند و در نتیجه باعث ایجاد پوسیدگی، بیماری لثه و هالیتوز شوند. دندان مصنوعی نامناسب نیز میتواند همین مشکلات را ایجاد کند.
التهاب لثه (ژنژیویت)
ناشی از بهداشت ضعیف نیز میتواند عامل بوی بد باشد.
برخی بیماریها
- سینوزیت
- عفونت مزمن ریه
- بیماریهای کبدی و کلیوی
- مشکلات گوارشی
- دیابت
پیشگیری و درمان
میتوانید از روش‌های خانگی برای از بین بردن بوی بد دهان استفاده کنید، از جمله:
- تغییر غذا و نوشیدنی
- مصرف بیشتر میوه و سبزی
- مصرف کمتر گوشت
- مصرف بیشتر آب
- استفاده از آدامسهای بدون شکر
- پرهیز از سیگار
- مسواک زدن با خمیر دندان فلورایددار دو بار در روز
- استفاده از نخ دندان حداقل یکبار در روز
- استفاده از دهانشویه دوبار در روز
- درآوردن دندان مصنوعی هنگام خواب و قرار دادن آن در محلول ضد عفونی
سوالات متداول
داروهایی که باعث خشکی دهان میشوند، میتوانند باعث ایجاد بوی بد دهان نیز شوند. برخی مشکلات و بیماریها نیز میتوانند در ایجاد هالیتوز موثر باشند. مانند آلرژیهای فصلی، سینوزیت مزمن، برونشیت، عفونتهای تنفسی، مشکلات معده، دیابت و بیماریهای کبد و کلیه. هالیتوز میتواند نشان دهنده ابتلا به بیماری لثه نیز باشد.
ذرات غذا که بعد از هر وعده غذایی در بین دندانها، روی لثهها و یا روی زبان باقی میمانند، باعث ایجاد بوی بد دهان میشوند. مولکولهای بوی این ذرات غذایی از طریق تنفس خارج میشوند. اگر ذرات غذا چند روز در دهان بمانند و فاسد شوند، این بوی بد، بدتر هم میشود. اگر به بهداشت دهان و دندان خود اهمیت ندهید، ذرات باقیمانده مواد غذایی در دهان، در نهایت میتوانند منجر به بیماری لثه شوند.
یکی از وظایف بزاق شستشوی مداوم دهان است. اگر ترشح بزاق کم شود، دهان به سرعت طراوت خود را از دست می‌دهد و ممکن است بد بو شود. در واقع بوی بد دهان در هنگام صبح در افرادی که با دهان باز می‌خوابند و خشکی دهان دارند، شدیدتر است.
آب میتواند مواد شیمیایی را که در اثر کاهش وزن در بدن ایجاد شدهاند و باعث بد بو شدن دهان میشوند را رقیق کند. نوشیدن آب همچنین به شستن باکتریها و ذرات باقیماده غذا از دهان کمک میکند.
مسواک زدن، کشیدن نخ دندان و شستشوی دهان میتواند از ایجاد پلاکهای بد بو در دهان جلوگیری کند. اگر امکان مسواک زدن بعد از هر وعده غذایی را ندارید، دهان خود را با آب شستشو دهید تا ذرات غذایی را که در دهانتان مانده است از آن خارج کنید.
باکتریهایی که بر روی زبان هستند، میتوانند باعث ایجاد بوی بد دهان شوند. زمانی که دندانهایتان را مسواک میزنید، زبان خود را نیز مسواک بزنید یا از اسکرابر زبان استفاده کنید. زیرا شستن زبان به از بین بردن هالیتوز کمک میکند.
بوی بد دهان با غذایی که میخورید در ارتباط است. خوردن سیر همراه با نهار و یا قهوه در اول صبح ممکن است دلپذیر باشد، اما میتواند باعث ایجاد بو بد دهان شما شود. قهوه و سیر دو عامل اصلی در ایجاد هالیتوز هستند، اما مواد غذایی دیگری مانند پیاز و غذاهای پر ادویه نیز میتوانند دهان را بد بو کنند. مولکولهای بوی این مواد غذایی وارد جریان خون میشوند، به ششها میروند و از طریق بازدم از دهان شما خارج میشوند.
مصرف سیب، هویج، کرفس و سایر میوههای سفت و همچنین مصرف سبزیجات میتواند به از بین بردن پلاکهای بد بوی دهان و ذرات غذایی باقیمانده در دهان کمک کند.
آدامسهایی که دارای شیرین کننده طبیعی زایلیتول هستند، میتوانند از رشد باکتریهایی که باعث هالیتوز میشوند جلوگیری کنند. جویدن آدامسهای معمولی نیز میتواند ترشح بزاق زا زیاد کند که به طور طبیعی باعث افزایش طراوت دهان میشود.
کنترل بیماریهایی مانند دیابت، آلرژیها و سایر بیماریها میتواند به کاهش این مشکل کمک کند. برای این موضوع میتوانید از پزشکتان کمک بگیرید.
حتی اگر بعد از بلند شدن از خواب مسواک بزنید، با نخوردن صبحانه ممکن است دوباره دهانتان بد بو شود. بوی بد دهان در صبح ممکن است به علت گرسنگی باشد.
هنگامی که رژیم غذایی می‌گیرید، فرآیندی در بدن شما رخ می‌دهد که در طی آن چربی‌های بدن از بین میروند و مواد شیمیایی تولید میشود. این مواد شیمیایی میتوانند باعث ایجاد هالیتوز شوند.
یکی از اولین نشانه‌های سنگ لوزه، بوی بسیار بد دهان است که با عفونت لوزه همراه است. در آزمایشی که بر روی مبتلایان به سنگ لوزه مزمن انجام گرفت، بررسی کردند که ایا در تنفس بیماران ترکیبات گوگرد وجود دارد یا خیر. ترکیبات گوگرد میتوانند باعث هالیتوز شوند. نتایج تحقیقات نشان داد که 75% از افرادی که غلظت بالایی از این ترکیب را در تنفسشان داشتند، به بوی بد دهان نیز دچار بودند. بعصی از محققان معتنقدند زمانی که علت هالیتوز مشخص نیست، لوزه‌های بیمار باید مورد بررسی قرار بگیرند.
دهانشویه‌های ضد عفونی کننده میتوانند به از بین بردن باکتریهایی که باعث ایجاد هالیتوز و تشکیل پلاک‌ها میشوند، کمک کنند. تشکیل پلاک میتواند منجر به التهاب لثه شود که یک نوع خفیف از بیماری لثه است.شستشوی روزانه دهان با فلوراید میتواند به جلوگیری از پوسیدگی دندانها کمک کند.
پاسخ این سوال مثبت است. مصرف دخانیات باعث ایجاد هالیتوز میشود و برای سلامتی بسیار مضر است. برای ترک کردن میتوانید از پزشک متخصص کمک بگیرید.
برای جلوگیری از هالیتوز، سیگار کشیدن و جویدن محصولات دارای تنباکو را ترک کنید. شما میتوانید برای ترک این عادت غلط از دندانپزشکتان کمک بگیرید.
دیدگاهتان را بنویسید