روکش دندانی، علل استفاده و انواع ​آن

روکش دندانی کلاهی شبیه دندان است که برای بازسازی شکل و اندازه، استحکام و بهبود ظاهر دندان بر روی آن قرار داده می‌شود.

روکش همه سطح دندان را از خط لثه در بر می گیرد.

علت نیاز به روکش ​

  1. محافظت از یک دندان ضعیف (برای مثال، به علت پوسیدگی) از شکستن یا برای نزدیک هم نگه داشتن قطعات شکسته دندان
  2. ترمیم دندان شکسته و یا دندانی که به شدت فرسوده شده‌است.
  3. حمایت از دندان دارای ترمیم بزرگ در زمانی که ساختار دندانی زیادی باقی نمانده است
  4. برای نگه داشتن بریج دندانی در محل
  5. پوشش دادن دندان‌های بدشکل یا به شدت تغییر رنگ یافته
  6. پوشش دادن ایمپلنت دندانی
  7. اهداف زیبایی

روکش در کودکان​

  • دندان‌های به شدت تخریب شده که ماده ترمیمی قادر به اصلاح وضعیت نباشد.
  • حفاظت از دندان‌های کودک در معرض خطر بالای پوسیدگی دندان، به ویژه هنگامی که کودک بهداشت ضعیفی دارد. ​
    • در چنین مواردی، دندانپزشک کودکان احتمالا یک روکش استنلس استیل را توصیه می‌کند.

انواع روکش‌ها ​

  • روکش‌های دائمی می‌توانند از استیل ضد زنگ، تمام فلز (مانند طلا یا آلیاژ دیگر)، پرسلن فیوز شده به فلز، تمام رزین و یا تمام سرامیک ساخته شوند.​
  • روکش استیل ضد زنگ یا استینلس استیل از نوع پیش‌ساخته است که در ابتدا به عنوان یک روش موقتی در دندان‌های دائمی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
    • روکش استنلس استیل بیشترین کاربرد را در دندان‌های شیری دارد. روکش کل دندان را می‌پوشاند و از پوسیدگی بیشتر محافظت می‌کند. هنگامی که دندان شیری می‌افتد، روکش هم به طور طبیعی با آن بیرون می‌آید.
    • به طور کلی، روکش استنلس استیل برای دندان‌های کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرد، چون آن‌ها نیازی به ملاقات‌های متعدد دندانپزشکی ندارند و همچنین مقرون به صرفه تر هست. ​
  • فلزات مورد استفاده در روکش شامل آلیاژهایی هستند که دارای محتوای بالای طلا یا پلاتینیوم یا آلیاژهای بیس متال هستند (برای مثال، آلیاژهای کروم کبالت و نیکل کروم).
  • روکش‌های فلزی بیشترین مقاومت را در برابر نیروهای جویدن دارند و کمتر هم دچار سایش می‌شوند. همچنین، روکش فلزی به ندرت ترک بر می‌دارد و یا می‌شکند. عیب اصلی آن‌ها رنگ فلز می‌باشد.
  • روکش‌های متال انتخاب خوبی برای دندان‌های خارج از دید هستند. ​
  • پرسلن فیوز شده به فلز روکش‌هایی هستند که می‌توانند با دندان‌های مجاور از نظر رنگ هماهنگ شوند. با این حال، سایش دندان‌های فک مقابل با این نوع روکش در مقایسه با روکش فلزی یا رزین بیشتر رخ می‌دهد.
    • بخش چینی روکش‌ها می‌تواند ترک بردارد یا شکسته شود.
  • در کنار روکش‌های تمام سرامیک، روکش متال سرامیک بیشتر شبیه به دندان‌های طبیعی است. با این حال، گاهی اوقات فلز زیر چینی روکش می‌تواند به صورت یک خط تیره، به ویژه در خط لثه و حتی بیشتر از آن، در زمان تحلیل لثه دیده شود. این روکش می‌تواند انتخاب خوبی برای دندان‌های جلویی و عقبی و همچنین زمانی که به استحکام بیشتری نیاز است باشد. ​
  • روکش‌های تمام رزین از دیگر انواع روکش ارزان‌تر هستند. با این حال، آن‌ها در طول زمان دچار سایش می‌شوند و مستعد شکستگی‌های بیشتری از روکش‌های متال سرامیک هستند. ​
  • روکش‌های تمام سرامیک و یا تماما چینی، تطابق رنگی بهتری نسبت به هر نوع روکش دیگری دارند و ممکن است برای افراد دچار آلرژی به فلز مناسب‌تر باشند. روکش‌های تمام سرامیک را می‌توان برای دندان‌های جلویی و عقبی استفاده کرد. ​

موقتی درمقابل دائمی

  • روکش‌های موقت را می‌توان درمطب دندانپزشک انجام داد، در حالی که اغلب روکش‌های دائمی در لابراتوار دندان‌پزشکی ساخته می‌شوند. به طور معمول، روکش‌های موقت از یک جنس مواد با پایه آکریلیک و یا استنلس استیل ساخته می‌شوند و می‌توانند به عنوان یک ترمیم موقت مورد استفاده قرار گیرند تا زمانی که یک روکش دائمی توسط لابراتوار ساخته شود. ​

مراحل آماده‌سازی دندان برای روکش

آماده‌سازی دندان برای روکش معمولا مستلزم دو جلسه است – جلسه اول شامل معاینه و آماده‌سازی دندان است، دومین جلسه تحویل روکش دائمی است.

جلسه اول : معاینه و آماده‌سازی دندان ​

  • درجلسه اول، دندانپزشک ممکن است چند رادیوگرافی برای بررسی ریشه دندان و استخوان اطراف آن را تهیه کند.
  • اگر دندان پوسیدگی وسیع داشته باشد و یا اگر خطر عفونت وجود داشته باشد یا دندان دچار آسیب پالپی شده باشد، ممکن است درمان ریشه اولین قدم باشد. ​
  • قبل از شروع مراحل ساخت روکش، دندانپزشک دندان و بافت لثه اطراف دندان را بی‌حس خواهد کرد. سپس دندان از سطوح جونده و طرفین باید تراش بخورد. مقدار برداشته‌ شده به نوع روکش مورد نظر بستگی دارد.
  • اگر قسمت اعظمی از دندان تخریب شده باشد (به خاطر پوسیدگی یا آسیب)، دندانپزشک از مواد ترمیمی برای بازسازی دندان جهت حمایت از روکش استفاده خواهد کرد. ​
  • پس از تراش دندان، دندانپزشک برای قالبگیری از دندان‌ها از یک خمیر یا پوتی استفاده خواهد کرد. با این حال گاهی اوقات قالب‌گیری با یک اسکنر دیجیتال انجام می‌شود.
  • قالبگیری از فک مقابل نیز باید برای اطمینان از اینکه روکش تاثیری بر بایت شما نخواهد داشت، انجام خواهد شد. ​
  • سپس قالب یا اسکن به لابراتوار فرستاده می‌شود. روکش معمولا ۲-۳ هفته بعد به دندانپزشک تحویل داده می‌شود. اگر روکش از پرسلن ساخته شود، دندانپزشک رنگی را انتخاب خواهد کرد که بیش‌ترین تطابق را با رنگ دندان مجاور دارد.
  • در جلسه اول، دندانپزشک یک روکش موقت برای پوشش دادن و محافظت از دندان تراش‌خورده، تا زمان آماده شدن روکش نهایی برای دندان می‌سازد.
  • روکش‌های موقت معمولا از آکریل ساخته می‌شوند و با استفاده از سمان موقت در محل نگهداری می‌شوند. ​

جلسه دوم : دریافت روکش دائمی ​

در جلسه دوم، دندانپزشک روکش موقت را برداشته و تناسب و رنگ روکش دائمی را بررسی خواهد کرد. اگر همه چیز قابل‌ قبول باشد، یک بی‌حسی موضعی برای بی‌حس کردن دندان مورد نظر استفاده می‌شود و روکش جدید برای همیشه در محل سمان می‌شود. ​

چگونه باید از روکش موقت خود مراقبت کنم؟ ​

باید موارد زیر جهت احتیاط رعایت شود:

  • از غذاهای چسبناک (برای مثال جویدن آدامس، کارامل )که پتانسیل کندن روکش را دارند پرهیز کنید. ​
  • با دندانی که روکش موقت دارد کمتر بجوید.
  • از جویدن غذاهای سخت (مانند سبزیجات خام) که می‌تواند باعث شکستن روکش شود اجتناب کنید.
  • حین استفاده از نخ دندان احتیاط کنید. ​

مشکلات روکش

  • حساسیت یا ناراحتی: دندان تازه روکش شده ممکن است بلافاصله پس از انجام کار، حساس باشد چون بی‌حسی در حال از بین رفتن است.
    • اگر دندانی که روکش دارد عصب کشی نشده باشد، ممکن است به گرما و سرما حساسیت داشته باشد. دندانپزشک ممکن است توصیه کند که از خمیر دندان مخصوص دندان‌های حساس استفاده کنید.
    • درد یا حساسیت که در هنگام جویدن رخ می‌دهد به این معنی است که روکش بلند است.
  • ترک خوردن روکش‌های ساخته شده از پرسلن یا پرسلن متصل فلز: اگر شکستگی کوچک باشد، یک رزین کامپوزیت می‌تواند برای ترمیم آن استفاده شود. این معمولا یک راه‌حل موقت است. اگر ​شکستگی وسیع است ممکن است روکش نیاز به تعویض داشته باشد. ​
  • شل شدن روکش: گاهی اوقات سمان از زیر روکش شسته می‌شود. این مشکل نه تنها باعث شل شدن روکش و می‌شود، بلکه به باکتری‌ها اجازه نفوذ می‌دهد و باعث پوسیدگی دندان می‌شود.
  • افتادن روکش: دلایل شامل پوسیده شدن دندان زیرین و شل شدن ماده سمان است. اگر روکش افتاد، روکش و دندان را تمیز کنید. شما می‌توانید به طور موقت روکش را با استفاده از چسب دندان یا سمان موقت که در داروخانه‌ها به همین منظور فروخته می‌شود، جایگزین کنید. فورا با مطب دندانپزشک تماس بگیرید. دندانپزشک ممکن است قادر به قرار دادن مجدد روکش روی دندان باشد. در غیر این صورت روکش جدیدی باید ساخته شود. ​
  • واکنش آلرژیک: چون فلزات مورد استفاده برای ساخت روکش معمولا ترکیبی از فلزات هستند، واکنش آلرژیک به فلزات یا پرسلن مورد استفاده در روکش ممکن است رخ دهد، اما بسیار نادر است.
  • دیده شدن خط تیره ناشی از فلز زیرین در نزدیکی لثه: این مشکل در دندان دارای روکش طبیعی است، به ویژه اگر یک روکش متال سرامیک داشته باشید. اگر از دیده شدن این خط تیره ناراضی هستید روکش باید با مواد تمام سرامیک یا تمام پرسلن چایگزین شود. ​

آنله یا روکش ۳/۴ چیست؟ ​

آنله ها و روکش های ۳/۴ نوعی از روکش هستند. تفاوت بین این روکش و روکش قبلی میزان پوشش دندان زیرین است. روکش معمولی کل دندان را می‌پوشاند. آنله ها و روکش های ۳/۴ دندان را به میزان کمتری پوشش می‌دهند. ​

طول عمر ​

  • بطور متوسط، کراون های دندانی بین ۵ تا ۱۵ سال دوام می‌آورند.
    • طول عمر یک روکش بسته به میزان سایش دارد،
    • باید بهداشت مناسب داشته باشید، و از عاداتی مثل (یخ جویدن ، ناخن جویدن، و استفاده از دندان خود برای باز کردن بسته‌بندی اجتناب کنید). ​

آیا روکش نیاز به مراقبت ویژه دارد؟ ​

  • در حالی که یک روکش نیاز به هیچ گونه مراقبت‌های ویژه ندارد، به یاد داشته باشید که چون دندان روکش دارد، به این معنی نیست که دندان از پوسیدگی محافظت می‌شود.
  • به دنبال روش‌های خوب بهداشت دهانی، از جمله مسواک زدن دندان‌هایتان حداقل دو بار در روز، استفاده از نخ دندان – به ویژه در اطراف روکش و استفاده از دهانشویه ضد باکتری حداقل یک‌بار در روز باشید. ​

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *