مراقبت از لثه‌ها و دندان‌ها به شما کمک می‌کند تا از پوسیدگی دندان، بوی بد دهان و ابتلا به بیماری‌های لثه جلوگیری کنید. مهم‌ترین نتیجه حفظ بهداشت دهان و دندان، جلوگیری از ایجاد لکه‌های قهوه‌ای روی دندان‌هاست. لکه‌های قهوه‌ای روی دندان می‌توانند کاملا واضح و یا محو باشند. دامنه رنگ آن‌ها از لکه محوی به رنگ زرد تا قهوه‌ای متغیر است و می‌تواند به صورت لکه لکه یا خط مانند روی دندان‌ها ایجاد شود. این لکه‌ها می‌توانند به اشکال نامنظم یا یک شکل باشند.
لکه‌های قهوه‌ای اغلب نشانه عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. همچنین ممکن است نشانه‌ای نگران کننده از عدم سلامتی مانند نشانه‌ای از ابتلا به بیماری سلیاک باشد.
چه چیزی باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای روی دندان‌ها می‌شود
ایجاد لکه‌های قهوه‌ای و همچنین سایر تغییر رنگ‌ها در دندان، دلایل متعددی می‌تواند داشته باشد.
نیکوتین
تنباکو یکی از دلایل عمده به وجود آمدن لکه‌های سطحی روی دندان‌ها است. نیکوتین در دخانیات یافت می‌شود، مانند:
- جویدن تنباکو
- کشیدن سیگار
- کشیدن پیپ
- کشیدن سیگار برگ
غذاها و نوشیدنی‌ها
بعضی اوقات تغییر رنگ دندان، از جمله ایجاد لکه‌های قهوه‌ای، خاکستری و زرد، می‌تواند ناشی از آنچه شما می‌خورید و می‌نوشید باشد. موارد زیر باعث ایجاد تغییر رنگ در دندان شوند:
- قهوه
- چای
- شراب قرمز
- کولا
- بلوبری
- تمشک‌ها
- انار
پوسیدگی دندان
- وقتی مینای دندان (لایه سخت و بیرونی دندان)، شروع به فرسایش می‌کند، فرآیند پوسیدگی دندان آغاز می‌شود. روی دندان‌ها به طور مداوم پلاک‌هایی مملو از باکتری شکل می‌گیرد. این باکتری‌ها هنگام خوردن غذاهای حاوی قند، اسید تولید می‌کنند.
- بنابراین اگر پلاک به طور مرتب از دندان شسته نشود، اسید تولید شده توسط باکتری‌ها، مینای دندان را تجزیه می‌کند.
- این امر منجر به ایجاد لکه‌ها و پوسیدگی‌های قهوه‌ای رنگ می‌شود.
- پوسیدگی دندان‌ها می‌تواند به شدت متغیر باشد و عدم درمان پوسیدگی، دلیل شایع ایجاد لکه‌های قهوه‌ای روی دندان‌ها است.
جرم دندان
- هنگامی که پلاک‌های ایجاد شده روی دندان مرتب تمیز نشود، می‌تواند سخت شده و تبدیل به جرم شود.
- جرم دندان می‌تواند از رنگ زرد تا قهوه‌ای متغیر باشد و معمولا در امتداد خط لثه ظاهر می‌شود.
فلوروزیس
- فلوراید موجود در آب از دندان محافظت می‌کند، اما میزان بیش از حد آن می‌تواند باعث فلوئوروزیس شود.
- فلوئوروزیس به معنای تغییر رنگ دندان بر اثر فلوئور اضافی موجود در آب است. فلوراید عنصری مفید برای ساختار دندان است. بنابراین فلوروزیس معمولاً در زیر لثه کودکان هنگام تشکیل دندان‌هایشان اتفاق می‌افتد.
- فلوئوروزیس معمولا خفیف است و باعث به وجود آمدن لکه‌های سفید و شبکه مانند روی دندان می‌شود، اما اگر شدید باشد، مینای دندان سوراخ می‌شود و لکه‌های قهوه‌ای ظاهر می‌شود.
- فلوروزیس شدید یک اتفاق نادر است.
هیپوپلازی مینای دندان
- در برخی موارد عوامل ژنتیکی یا محیطی می‌توانند باعث شوند دندان‌ها مینای کمتری نسبت به حالت طبیعی داشته باشند. این مشکل هیپوپلازی مینا نامیده می‌شود.
- این بیماری می‌تواند ناشی از کمبود ویتامین، بیماری‌های مادر، سوء تغذیه در دوران بارداری، قرار گرفتن در معرض سموم و سایر عوامل باشد.
- هیپوپلازی مینای دندان می‌تواند بر یک یا چند دندان تأثیر بگذارد و اغلب به صورت بافتی خشن و به رنگ‌های قهوه‌ای یا زرد دیده می‌شود.
درمان کانال ریشه (عصب کشی)
- زمانی که عصب و پالپ یکی از دندان‌های شما بمیرد، به درمان کانال ریشه (عصب کشی) نیاز دارید.
- دنداني كه نياز به اين درمان دارد ممكن است قهوه‌اي شود و قهوه‌اي بماند. این امر به این دلیل است که ریشه مرده تیره شده و دندان را نیز تیره می‌کند.
آسیب دیدن دندان (تروما)
- اگر به دهان ضربه‌ای وارد شود، این امر می‌تواند باعث آسیب دیدن عصب دندان شود.
- بنابراین ضربه دیدن می‌تواند باعث شود دندان دچار لکه‌های قهوه‌ای شود یا کاملاً قهوه‌ای شود.
درمان های قدیمی دندانپزشکی
- خراب شدن درمان‌های قدیمی انجام شده روی دندان مانند فلز، نقره یا مواد پرکننده سفید دندان، می‌توانند با گذشت زمان باعث ایجاد لکه شوند.
- همچنین پرکردن دندان با مواد سفید رنگ می‌تواند لکه‌های سطحی ایجاد کند و باعث شود که دندان، قهوه‌ای به نظر برسد.
داروها
- مصرف آنتی بیوتیک‌ها، مانند تتراسایکلین و داکسی سایکلین (Monodox ، Doryx) می‌توانند دندان را لکه دار کنند.
- احتمال این امر در کودکان بیشتر است، زیرا دندان‌هایشان در حال تشکیل و رشد است.
- همچنین اگر مادران در دوران بارداری از این داروها استفاده كنند، می‌تواند باعث ایجاد لکه روی دندان كودكان شود.
- مصرف داروی Glibenclamide یا Glynas که برای دیابت ملتیوس (شیرین) نوزادان استفاده می‌شود نیز ممکن است باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای روی دندان‌ها شود.
شستشوی دهان با کلرهگزیدین
- شوینده کلرهگزیدین برای درمان بیماری لثه تجویز می‌شود، اما یکی از عوارض جانبی احتمالی آن، ایجاد لکه‌های قهوه‌ای روی دندان‌ها است.
بیماری سلیاک
- نقایص مینای دندان از جمله وجود لکه‌های قهوه‌ای روی دندان‌ها، در برخی موارد در اثر بیماری سلیاک ایجاد می‌شود.
- لکه‌های قهوه‌ای روی دندان‌ها در بین مبتلایان به این بیماری بخصوص کودکان شایع است.
افزایش سن
- به مرور زمان و با افزایش سن، دندان‌ها ممکن است تیره یا لکه دار شوند. این امر می‌تواند ناشی از ترکیبی از عواملی باشد که به مرور زمان تاثیر می‌گذارند، مانند:
- لکه دار شدن سطحی دندان ناشی از غذا، نوشیدنی یا دخانیات
- تیرگی عاج (عاج ماده‌ای است که دندان را احاطه کرده و لایه‌ای را در زیر مینای دندان تشکیل می‌دهد)
- نازک شدن مینای دندان
وراثت
- رنگ دندان در افراد مختلف متفاوت است و ممکن است ژنتیکی باشد.
- برخی افراد به طور طبیعی دندان‌های خیلی سفید دارند و برخی دیگر دندان‌های کمی زرد یا بژ مانند دارند.
- همچنین اختلالات ژنتیکی مانند دنتینوژنز ایمپرفکتا (dentinogenesis imperfecta) نیز وجود دارد که باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای روی دندان‌ها می‌شود.
دلیل وجود لکه‌های قهوه‌ای روی دندان را جستجو کنید
- لکه‌های قهوه‌ای روی دندان‌ها می‌تواند یک علامت هشدار دهنده اولیه برای پوسیدگی دندان باشد که برای رفع آن نیاز است که به دندانپزشک مراجعه کنید. ممکن است این لکه‌ها با علائمی مانند درد دندان، حساسیت یا بوی بد دهان همراه باشد.
- اگر پوسیدگی شدید شود، ممکن است منجر به تورم لثه شود. بنابراین اگر روی دندان خود لکه‌های قهوه‌ای مشاهده می‌کنید و لثه‌های شما نیز خونریزی می‌کنند یا به طور مداوم احساس درد می‌کنید، به یک دندانپزشک مراجعه کنید.
- در افراد مبتلا به بیماری سلیاک، علائم دهانی ممکن است شامل خشکی دهان، زخم‌های کانکر (آفت) یا زخم دهان باشد.
- ممکن است زبان بسیار قرمز، صاف و براق به نظر برسد. همچنین ممکن است شواهدی از سرطان سلول سنگفرشی (نوعی سرطان پوست در دهان یا حلق) نیز وجود داشته باشد.
- مبتلایان به هیپوپلازی مینای دندان نیز ممکن است بافت ناهموار یا حفره دار روی دندان خود داشته باشند.
درمان لکه‌های قهوه‌ای روی دندان
- هیپوپلازی مینا ممکن است با بهداشت دهان و دندان متوقف شود.
- مهر و موم کردن دندان‌ها (فیشورسیلانت) ممکن است باعث جلوگیری از ساییدگی دندان‌ها شود، اما این روش‌ها ممکن است دائمی یا نیمه دائمی باشد.
- درمان‌های سفید کننده در منزل ممکن است روی لکه‌های سطحی مؤثر باشد. با این وجود تمام تغییر رنگ‌های دندان، به درمان‌های سفید کننده پاسخ نمی‌دهند. بنابراین قبل از اینکه آن را امتحان کنید، با دندانپزشک خود صحبت کنید.
- درمان‌های خانگی شامل خمیر دندان‌های سفید کننده، کیت‌های سفید کننده و نوارهای سفید کننده است. این محصولات نیز می‌تواند موثر باشد اما نکته مهم این است که طبق دستورالعمل‌های مربوط به محصولات عمل کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید.
- سفیدکننده‌ها دائمی نیستند و باید به طور مداوم مورد استفاده قرار بگیرند تا بهترین نتیجه کسب شود. اما توجه به این نکته ضروری است که نباید از آن‌ها زیاد استفاده کنید، زیرا ممکن است مینای دندان نازک شود.
- روش‌های سفید کردن دندان توسط دندانپزشک مانند بلیچینگ نیز می‌تواند در از بین بردن لکه‌های قهوه‌ای بسیار مؤثر باشد.
- بعضی اوقات لازم است تا چندین بار برای انجام آن‌ها به دندانپزشک مراجعه کنید تا نتیجه مطلوب به دست بیاید.
- نتایج سفید کردن حرفه‌ای معمولا تا سه سال باقی می‌ماند. در صورتی که بهداشت دهان و دندان به خوبی رعایت شود، این نتایج به مدت طولانی‌تری باقی خواهند ماند.
- اما عادت‌هایی مانند سیگار کشیدن باعث می‌شود اثرات سفید کردن سریع‌تر از بین رفته و دندان‌ها سریع‌تر قهوه‌ای شوند.
انواع روش‌های دندانپزشکی برای سفید کردن دندان
- پروفیلاکسی دندان ، که شامل تمیز کردن حرفه ای دندان و درمان پیشگیرانه است.
- سفید کردن دندان در مطب دندانپزشکی
- بلیچینگ
- ونیر سرامیکی
- کامپوزیت
جلوگیری از ایجاد لکه‌های قهوه‌ای روی دندان‌ها
- مراقبت از دندان‌ها به درخشندگی، سفیدی و لکه نداشتن دندان‌هایتان کمک خواهد کرد. بعد از هر وعده غذایی مسواک بزنید و روزانه نخ دندان بکشید.
- یکی از بهترین کارهایی که می‌توانید برای سالم نگه داشتن دندان‌های خود انجام دهید، ترک کردن سیگار است.
- همچنین توجه کردن به آنچه می‌خورید و می‌نوشید بسیار حائز اهمیت است. همیشه بعد از خوردن غذا یا نوشیدن مواد غذایی رنگی که روی دندان لکه ایجاد می‌کنند، مسواک بزنید.
- غذاهای غنی از کلسیم را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. کلسیم می‌تواند در جلوگیری از فرسایش مینا به شما کمک کند.
- از خوردن غذاها و نوشیدنی‌های قندی مانند شکلات، آب نبات، نوشابه و دسر خودداری کنید.
- کربوهیدرات‌های ساده مانند سیب زمینی و نان سفید نیز در بدن تبدیل به قند می‌شوند، بنابراین باید در مصرف این مواد غذایی نیز احتیاط کنید.
دیدگاهتان را بنویسید