دندانپزشکی یک علم و همچنین یک هنر است. طراحی و درمان تاج دندان نمونه کاملی از این موضوع را نشان می‌دهد. روکش پوششی است که بر روی دندان آسیب دیده، پوسیده یا غیر جذاب قرار می‌گیرد. حتی می‌توان کل دندان را با استفاده از بریج دندان جایگزین کند. روکش یا کراون، کل دندان را کامل تا بالای خط لثه می‌پوشاند. این برخلاف ونیر دندان است که فقط سطح جلوی دندان را می‌پوشاند و برای پشتیبانی از آن نیاز به ساختار طبیعی دندان است. بنابراین، اگر یک دندان مقدار قابل توجهی از ساختار بالای لثه را از دست داده باشد، استفاده از روکش دندان درمان مناسب‌تری است.
روکش دندانی
روکش، دندان‌های آسیب دیده را تقویت می‌کند و به آن‌ها امکان می‌دهد دوباره عملکرد طبیعی خود را به دست آورند. هنگامی که روکش دندان از پرسلن‌های با تکنولوژی بالا (سرامیک دندانپزشکی) ساخته شده باشد، از دندان‌های طبیعی قابل تشخیص نیست. آن‌ها حتی می‌توانند برای بهبود ظاهر اصلی دندان نیز طراحی شوند. علاوه بر پرسلن، مواد دیگری نیز وجود دارد که بسته به اینکه کدام خصوصیات از اهمیت بیشتری برخوردار است، می‌توان از آن‌ها برای ساخت روکش دندان استفاده کرد.
اگر استحکام زیاد مدنظر باشد، روکش‌هایی که از جنس طلا هستند شکستنی نیست، با این حال انتخاب این گزینه، به خصوص اگر در جلوی دهان استفاده شود، همیشه زیباترین انتخاب نیست. گزینه دیگر روکش‌های ساخته شده از پرسلن متصل به فلز (PFM) است که دارای یک لایه داخلی فلزی برای استحکام و یک نمای بیرونی چینی برای جلوه‌ای طبیعی‌تر است. روکش‌های دیگری از جنس تمام پرسلن و زیرکونیا نیز وجود دارد که قوی‌ترین سرامیک است. در مورد مزایا و معایب هر کدام از انواع روکش‌ها می‌توانید با دندانپزشک مشورت کرده و بسته به شرایط خود، بهترین گزینه را انتخاب نمایید.
شیوه روکش کردن دندان
روکش دندان معمولاً طی دو تا سه جلسه دندانپزشکی انجام می‌شود. در اولین مراجعه، دندان شما برای دریافت روکش جدید خود آماده می‌شود. ابتدا دندان به گونه‌ای شکل می‌گیرد که داخل پوشش جدید به درستی قرار گیرد. این امر شامل انجام برخی تغییرات با فرز دندانپزشکی است تا دندان به شکل مناسب برسد. برای این کار دندان و اطراف آن بی حس می‌شود. اگر مقدار کمی از ساختار طبیعی دندان باقی مانده باشد، ابتدا با مواد پر کننده پر می‌شود تا از روکش حمایت کند.بعد از آماده سازی، از دندان به صورت دستی یا دیجیتالی قالب گیری شده و برای ساخت روکش به لابراتوار دندانپزشکی فرستاده می‌شود.
در لابراتوار از قالب گرفته شده به عنوان مدل استفاده شده و روکش بر اساس آن ساخته می‌شود. روکش توسط تکنسین‌های ماهر آزمایشگاه ساخته شده و لبخند زیباتر و عملکرد بهتر دندان‌هایتان را تضمین می‌کند. در جلسه اول پس از آماده سازی و قالب گیری دندان، یک روکش موقت روی دندان قرار می‌گیرد که از دندان شما تا زمانی که روکش دائمی آماده شود، محافظت کند. سپس، روکش دائمی توسط یک رزین به دندان متصل شده که با قرار گرفتن در معرض یک منبع نور ویژه، سفت می‌شود یا توسط یک نوع سیمان مستحکم به دندان وصل می‌شود.
پل یا بریج دندانی
روکش‌ها می‌توانند به عنوان جایگزین مادام العمر برای دندان از دست رفته استفاده شوند. این کار با استفاده از بریج دندانی انجام می‌شود که فضای دندان از دست رفته را پر می‌کند. در صورتی که فقط یک دندان از دست رفته باشد، برای گذاشتن بریج یا پل دندانی حداقل به سه روکش نیاز است. دو روکش آن، بر روی دندان‌های سالم در دو طرف دندان از دست رفته گذاشته می‌شود که به این دندان‌های سالم، دندان تکیه گاه یا اباتمنت (abutment) گفته می‌شود.
این دو دندان که دو تاج بریج روی آن‌ها قرار می‌گیرد، تکیه گاه روکش سوم که در بین آن‌ها قرار دارد، می‌شوند. به دندان میانی، دندان پونتیک (pontic) می‌گویند. اگر بیش از یک دندان از دست رفته باشد، برای پر کردن فاصله بین دندان‌های تکیه گاه، به روکش‌های بیشتری نیاز خواهید بود. تعداد دندان‌های تکیه گاه لازم برای جایگزینی دندان‌ها، به تعداد دندان‌های از دست رفته، اندازه و طول ریشه دندان‌های تکیه گاه، میزان استخوان‌های پشتیبان دندان تکیه گاه، و همچنین مکان دندان از دست رفته دارد.
به عنوان مثال، اگر شما سه دندان از دست داده‌اید، ممکن است به چهار دندان تکیه گاه نیاز داشته باشید که از طریق آن‌ها یک پل دندانی هفت تایی برای شما قرار داده شود. مهندسی و طراحی پل دندانی نیاز به درک چگونگی جایگزینی دندان‌ها و زیست شناسی بافت لثه و استخوان پشتیبان دارد.
مراقبت از روکش و بریج
روکش و بریج به اندازه دندان طبیعی به مراقبت نیاز دارند. حتماً هر روز تمام دندان‌های خود – ترمیمی و طبیعی – را مسواک بزنید و نخ دندان بکشید تا از تشکیل پلاک دندانی کاسته شود. هنگامی که روکش دارید، انجام برنامه منظم تمیز کردن حرفه‌ای دندان در مطب دندانپزشکی از اهمیت بیشتری برخوردار است. از دندان‌های خود به عنوان ابزار، برای مثال برای باز کردن پسته خودداری کنید. اگر دندان قروچه دارید، استفاده از یک محافظ شبانه ایده خوبی برای محافظت از دندان‌ها و هزینه‌ای که صرف ترمیم آن‌ها کرده‌اید، خواهد بود.
دیدگاهتان را بنویسید