به نحوه قرارگیری دندان‌های فک بالا و فک پایین بر روی هم بایت گفته می‌شود. اگر همپوشانی دندان‌های دو فک درست باشد فرد دارای یک بایت سالم و طبیعی است.
اکلوژن و مال اکلوژن
اکلوژن به هم ترازی دندان‌های بالا و پایین اشاره دارد. در واقع اکلوژن به معنای داشتن یک بایت طبیعی و سالم است. اگر دندان‌ها هم تراز باشند، دندان‌های فک پایین از زبان محافظت می‌کنند و دندان‌های فک بالا مانع از گاز گرفتن لب‌ها و گونه‌ها می‌شوند. به عدم هم ترازی دندان‌ها مال اکلوژن گفته می‌شود. مال اکلوژن ممکن است به دلایل زیر ایجاد شود:
- وراثت
- تفاوت در سایز فک بالا و فک پایین
- تفاوت در اندازه دندان‌ها و فک
- از دست دادن دندان، داشتن دندان اضافه یا دندان نهفته
- نقص‌های مادرزادی مانند شکاف کام
- عدم انطباق فک بالا و پایین در اثر جراحت
- مسائل مربوط به دندانپزشکی مانند: عدم قرارگیری روکش دندان به شکل صحیح، داشتن براکت یا نگه دارنده‌ها
- عادات غلط کودکی مانند مکیدن شست یا استفاده طولانی مدت از پستانک
- تومورهای فک یا زبان
انواع مال اکلوژن‌ها
طبقه بندی انواع مال اکلوژن بر اساس موقعیت فک بالا و پایین و زبان مشخص می‌شود. در واقع بر اساس چگونگی قرارگیری دندان‌های فک بالا و فک پایین نسبت به همدیگر، انواع مال اکلوژن را مشخص می‌کنند.
- گروه اول: دندان‌های فک بالا کمی بر روی دندان‌های فک پایین قرار گرفته و آن‌ها را می‌پوشانند.
- گروه دوم: فک بالا و دندان‌های آن بخش زیادی از دندان‌های فک پایین را می‌پوشانند. به این حالت اوربایت گفته می‌شود.
- گروه سوم: فک پایین و دندان‌های فک پایین بخش زیادی از دندان‌های فک بالا را می‌پوشانند . به این حالت آندربایت گفته می‌شود.
تشخیص مال اکلوژن
برای تشخیص مشکلات بایت، دندانپزشک و یا ارتودنتیست معمولا بر طبق مراحل زیر عمل می‌کند:
- معاینه
- رادیوگرافی برای به دست آوردن یک تصویر کامل از دندان‌ها، ریشه‌های آن‌ها و استخوان فک
- قالب گیری از دندان‌ها برای به دست آوردن یک مدل از موقعیت فک و دندان‌ها
چرا سالم بودن بایت مهم است؟
مشکلات بایت یا مال اکلوژن می‌تواند عوارض زیر را به همراه داشته باشد:
- اختلال در جویدن غذا
- اختلال در صحبت کردن
- مشکلات تنفسی
- ظاهر غیر طبیعی صورت
- دندان قروچه
یک بایت سالم باعث می‌شود که بتوانید به راحتی دندان‌هایتان را مسواک بزنید. در نتیجه احتمال پوسیدگی دندان‌ها و ابتلا به بیماری لثه در افرادی که بایت طبیعی دارند کمتر است. علاوه بر این‌ها فشار بر روی فک و ماهیچه‌ها در افرادی که دچار مشکلات بایت هستند بیشتر است. به همین دلیل احتمال ابتلا به اختلالات مفصل گیجگاهی فکی نیز در این افراد افزایش پیدا می‌کند.
بایت سالم تاثیر زیادی بر ظاهر صورت نیز می‌گذارد. مطالعات آماری نشان می‌دهد که افرادی که بایت سالم دارند از نظر مردم جذاب تر، باهوش تر و اجتماعی تر به نظر می‌رسند.
درمان مشکلات بایت
بیشتر مشکلات بایت جزئی هستند و نیازی به درمان ندارند، اما در صورت نیاز با استفاده از راهکارهای زیر می‌توان بسیاری از اختلالات بایت را درمان کرد:
- ارتودنسی برای تراز کردن دندان‌ها و بهبود وضعیت بایت
- کشیدن دندان برای کاهش تعداد دندان‌ها
- ترمیم دندان مانند تغییر شکل دندان یا روکش کردن آن
- جراحی برای تغییر شکل یا تغییر اندازه فک
سخن آخر
داشتن بایت سالم علاوه بر سلامتی در زیبایی ظاهری شما هم اثرگذار است. احتمال اینکه مشکلات بایت از نوع شدید آن باشند زیاد نیست. در اکثر مواقع اختلالات بایت با روش‌های اصلاحی ساده قابل درمان هستند. اگر دچار مشکلات بایت هستید حتما به دندانپزشک مراجعه کنید.
دیدگاهتان را بنویسید