درمان‌های خانگی برای التهاب لثه

درمان‌های خانگی از جمله بهترین و موثرترین روش‌ها برای درمان التهاب لثه هستند. استفاده از این درمان‌ها معمولا زمانی اثر گذار است که در مراحل اولیه بیماری به کار گرفته شوند. به خاطر داشته باشید که حتی اگر داروهای خانگی فاقد مواد شیمیایی باشند، نباید در حین شست و شوی دهان آن‌ها را بخورید. همیشه داروهای خانگی با کیفیت را تهیه کنید. بهتر است این نوع داروها را در یخچال نگه دارید به ویژه اگر در مناطق گرمسیر زندگی می‌کنید.

درمان‌های خانگی که در این بخش در رابطه با آن‌ها صحبت می‌کنیم غالبا بدون عوارض جانبی خاصی هستند، اما اگر باردار هستید، به نوزادتان شیر میدهید، یا دچار بیماری خاصی هستید قبل از استفاده از آن‌ها با پزشک خود مشورت کنید.

اگر علائم شدید التهاب لثه مانند درد شدید یا خونریزی لثه را تجربه می‌کنید باید به دندانپزشک مراجعه کنید. همچنین در صورت موثر نبودن درمان‌های خانگی نیز باید به دندانپزشک مراجعه کنید. به یاد داشته باشید که اگر التهاب لثه درمان نشود ممکن است باعث ایجاد بیماری‌های دیگری شود.

در این بخش می‌خواهیم 10 درمان آسان و موثر خانگی را به شما معرفی کنیم. این راهکارها علاوه بر از بین بردن التهاب لثه از ملتهب شدن لثه‌ها نیز جلوگیری می‌کنند.

پیشگیری از التهاب لثه

قبل از این که به سراغ درمان‌های خانگی برویم باید راهکارهای صحیح مراقبت از دهان و دندان را مرور کنیم، زیرا اگر بهداشت دهان و دندان را رعایت نکنید، درمان‌های خانگی هیچ تاثیری بر التهاب لثه نمی‌گذارند. بنابراین باید سعی کنید  نکات زیر را رعایت کنید:

• حداقل روزی دوبار مسواک بزنید و در صورت امکان بعد از هر وعده غذایی این کار را انجام دهید.
• در صورت امکان از مسواک‌های برقی استفاده کنید.
• از مسواک‌هایی که موهای نرم دارند استفاده کنید.
• مسواک خود را هر سه ماه یک بار تعویض کنید.
• هر روز نخ دندان بکشید.
• از دهانشویه‌های طبیعی استفاده کنید.
• حداقل سالی یکبار به دندانپزشک مراجعه کنید.
• از استعمال دخانیات و یا جویدن تنباکو خودداری کنید.
• مصرف قند را به حداقل برسانید.

رعایت بهداشت دهان و دندان برای جلوگیری از التهاب لثه و سایر مشکلات دهان و دندان بسیار مهم است.

راهکارهای خانگی برای درمان التهاب لثه

راهکارهای خانگی برای درمان التهاب لثه عبارتند از:

آب نمک

شست و شوی دهان با آب نمک یکی از بهترین راهکارها برای التهاب لثه است. نمک یک ضدعفونی کننده طبیعی است که به بدن در درمان عفونت‌ها کمک می‌کند. استفاده از آب نمک برای شست و شوی دهان اثرات زیر را به همراه دارد:

• تسکین لثه‌های ملتهب
• کاهش درد
• کاهش رشد باکتری‌ها
• از بین بردن ذرات غذا
• رفع بوی بد دهان

برای استفاده از آب نمک 2/1 تا 4/3 قاشق چای خوری نمک را به یک لیوان آب ولرم اضافه کنید. محلول را 30 ثانیه در دهانتان بچرخید و بیرون بریزید. این کار دو تا سه بار در روز تکرار کنید.

استفاده بیش از اندازه از محلول آب نمک ممکن است برای مینای دندان مضر باشد، زیرا این محلول خاصیت اسیدی خفیفی دارد که اگر زیاد استفاده شود باعث فرسایش مینای دندان می‌شود.

دهانشویه‌های مخصوص التهاب لثه

اگر شست و شوی دهان با آب نمک اثر گذار نبود می‌توانید از دهانشویه‌ها استفاده کنید. به یاد داشته باشید که نباید دهانشویه‌ها را ببلعید. شما می‌توانید دهانشویه‌ها را از داروخانه‌ها تهیه کنید، اما بهتر است اول دهانشو یه‌های خانگی را امتحان کنید.

روغن علف لیمو

مطالعات دندانپزشکی نشان می‌دهد که روغن علف لیمو در از بین بردن پلاک‌ها و کاهش التهاب لثه بهتر از دهانشویه‌های کلرهگزیدین عمل می‌کند.

 برای استفاده از روغن علف لیمو، دو تا سه قطره از روغن ضروری علف لیمو را در یک فنجان آب بریزید. سپس محلول را به مدت 30 ثانیه در دهانتان بچرخانید و بیرون بریزید. این کار را را روزی دو تا سه بار تکرار کنید.

روغن علف لیمو معمولا بی خطر، اما بسیار قوی است. به همین دلیل حتما آن را رقیق کنید تا دچار حساسیت نشوید.

آلوئه ورا

مطالعات دندانپزشکی نشان می‌دهد که آلوئه ورا در کاهش میزان پلاک‌ها و التهاب لثه همانند کلرهگزیدین عمل می‌کند و موثر است. برخلاف سایر دهانشویه‌ها آلوئه ورا نیازی به رقیق شدن ندارد. قبل از شست و شوی دهان با آلوئه ورا از خلوص 100 درصدی آن مطمئن شوید.

برای استفاده از دهانشویه آلوئه ورا باید عصاره آن را به مدت 30 ثانیه در دهان نگه دارید. سپس آن را از دهان خارج کنید. روزی دو تا سه بار این کار را تکرار کنید. همیشه آلوئه ورا را از فروشگاه‌های مطمئن تهیه کنید و دستورالعمل‌های روی برچسب آن را به دقت بخوانید. اگر نسبت به آلوئه ورا حساسیت دارید نباید از دهانشویه‌های آن‌ها هم استفاده کنید.

روغن درخت چای

مطالعات دندانپزشکی نشان می‌دهد که روغن درخت چای می‌تواند خونریزی لثه‌ها را به میزان چشمگیری کاهش دهد.

برای استفاده از روغن درخت چای سه قطره از آن را داخل یک لیوان آب گرم بریزید. سپس به مدت 30 ثانیه دهانتان را با آن شست و شو دهید. روزی دو تا سه بار این کار تکرار کنید.

یکی دیگر از راهکارها این است که در هنگام مسواک زدن یک قطره روغن درخت چای را به خمیر دندان اضافه کنید و دندان‌هایتان را با آن مسواک بزنید. هنگام استفاده از روغن درخت چای برای بار اول از مقادیر بسیار رقیق شده آن استفاده کنید.

روغن درخت چای غلیظ ممکن است عوارض زیر را به همراه داشته باشد:

• واکنش‌های آلرژیک
• راش پوستی
• سوختگی خفیف

روغن درخت چای ممکن است با موارد زیر تداخل ایجاد کند:

• بعضی داروها
• مکمل‌های غذایی
• گیاهان دارویی

مریم گلی

تحقیقات نشان می‌دهد که دهانشویه مریم گلی به مقدار قابل توجهی باکتری‌های مضر دهان را کاهش می‌دهد. همچنین ثابت شده است که می‌توان دهانشویه مریم گلی را به مدت 60 ثانیه در دهان نگه داشت بدون این که واکنش آلرژیکی ایجاد شود.

برای استفاده از دهانشویه مریم گلی 1 تا2 فنجان آب را بجوشانید. سپس دو قاشق چای خوری مریم گلی تازه یا 1 قاشق چای خوری مریم گلی خشک را به آن اضافه کنید. اجازه دهید 5 تا 10 دقیقه دم بکشد. سپس محلول را صاف کنید و صبر کنید تا خنک شود. از این محلول می‌توانید دو تا سه بار در روز استفاده کنید.

مریم گلی دارای خواص ضد باکتری و ضد التهابی است که ممکن است به بهبود تورم لثه و درمان عفونت نیز کمک کند.

برگ گواوا

سالهاست که برگ گواوا به عنوان یک عامل موثر برای تمیز کردن فضای دهان شناخته می‌شود. چندین مطالعه معتبر نیز خواص ضد باکتریایی و ضد میکروبی دهانشویه برگ گواوا را در از بین بردن پلاک‌های دندانی ثابت کرده‌اند. از جمله خواص برگ گواوا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• در کاهش التهاب لثه
• تسکین درد
• خوش بو کردن دهان

برای استفاده از دهانشویه برگ گواوا باید پنج تا شش برگ را با هاون بکوبید. برگ‌های خرد شده را به یک فنجان آب جوش اضافه کنید و اجازه دهید 15 دقیقه بجوشد. بعد از این که محلول خنک شد مقداری نمک به آن اضافه کنید. سپس آن را 30 ثانیه در دهان خود بچرخانید. شما می‌توانید دو تا سه بار در روز این کار را تکرار کنید.

روغن‌های مخصوص درمان التهاب لثه

برای شست و شوی دهان با روغن، باید به مدت 20 تا 30 دقیقه روغن را در دهانتان بچرخانید تا باکتری‌های مضر از بین بروند، سموم کاهش پیدا کرده و لثه‌ها بهبود یابند. شست و شوی دهان با روغن در سال‌های اخیر در کشورهای غربی بسیار محبوب شده است.

روغن نارگیل

روغن نارگیل حاوی اسید لوریک است که دارای خواص ضد التهابی و ضد میکروبی است. تحقیقات نشان می‌دهد که روغن نارگیل می‌تواند به میزان چشم گیری التهاب لثه را کاهش دهد و میزان پلاک‌های دندانی را کم کند. شست و شوی دهان با روغن نارگیل اثرات زیر را نیز به همراه دارد:

• سفید کردن دندان‌ها
• خوش بو کردن دهان
• تسکین درد
• پاک سازی سینوس‌ها

برای استفاده از روغن نارگیل 1 تا 2 قاشق چای خوری از روغن نارگیل را (که در دمای محیط قرار داشته) به مدت 20 تا 30 دقیقه در دهانتان بچرخانید. دقت کنید که روغن را نخورید. سپس روغن را خارج کنید و دهانتان را آب بشویید. آب را بیرون بریزید و یک لیوان آب بنوشید. در نهایت نیز مسواک بزنید.

شست و شوی دندان‌ها با روغن هیچ خطری ندارد، اما باید دقت کنید که روغن را نخورید، زیرا حاوی سموم و باکتری‌های خارج شده از بافت دهان است.

اگر نمی‌توانید روغن را 20 دقیقه در دهانتان نگه دارید اشکالی ندارد. می‌توانید تعداد دفعات انجام این کار را بالا ببرید و زمان آن را کوتاه کنید.

روغن آریمدادی

مطالعات معتبری ثابت کرده‌اند که روغن آریمدادی بر مهار رشد پلاک‌ها و بهبود التهاب لثه تاثیر بسیار خوبی می‌گذارد. همچنین این روغن فواید زیر را نیز به همراه دارد:

• تقویت دندان و لثه‌ها
• کاهش تورم
• بهبود زخم‌های دهان
• تسکین درد

برای استفاده از روغن آریمدادی 1 تا 2 قاشق چای خوری از آن را به مدت 20 تا 30 دقیقه در دهان خود بچرخانید. مراقب باشید روغن را نخورید. سپس روغن را خارج کنید و دهانتان را با آب بشویید. در نهایت یک لیوان آب بنوشید و مسواک بزنید.

اگر مبتلا به سینوزیت هستید نباید از روغن آریمدادی استفاده کنید.

درمان‌های موضعی التهاب لثه

در صورتی که دهانشویه های موثر نبودند می‌توانید از ژل ها یا کرم‌های موضعی مخصوص لثه استفاده کنید.

میخک

نتایج بعضی از مطالعات نشان می‌دهد که شاید میخک بتواند التهاب لثه را کاهش دهد و از رشد پلاک‌ها جلوگیری کند، زیرا میخک دارای خواص ضد ویروسی و آنتی اکسیدانی است. البته تحقیقات بر روی گیاه میخک هنوز تمام نشده و نیاز به مطالعات بیشتری در این زمینه است.

برای استفاده از میخک یک قاشق از آن را خورد کنید. سپس یک پنبه مرطوب را به میخک‌های خورد شده آغشته کنید. پنبه را به آرامی بر روی لثه‌های خود بمالید و اجازه دهید میخک یک دقیقه بر روی لثه‌هایتان باقی بماند. سپس دهانتان را با آب بشویید.

به یاد داشته باشید که نباید از میخک در مدت زمان طولانی و به مقدار زیاد استفاده کنید.

زرد چوبه

نتایج یک مطالعه نشان می‌دهد که ژل زردچوبه می‌تواند به طور موثری از رشد پلاک‌ها جلوگیری کند و التهاب لثه را کاهش دهد. زردچوبه دارای خواص ضد التهابی، ضد میکروبی و ضد قارچی است. به همین دلیل می‌تواند به بهبودی خونریزی و قرمزی لثه‌ها کمک کند.

شما می‌توانید از ژل زردچوبه یا کورکومین برای بهبود التهاب لثه کمک بگیرید. کورکومین ماده موثره زردچوبه است. اگر به زرچوبه حساسیت دارید نباید از ژل آن استفاده کنید.

برای استفاده از ژل زرچوبه ابتدا باید دهانتان را مسواک بزنید و به خوبی بشویید. سپس مقداری از ژل را بر روی لثه‌های بمالید و اجازه دهید ده دقیقه بماند. در نهایت دهان خود را با آب بشویید. شما می‌توانید این کار را دو بار در روز تکرار کنید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

هرچقدر زودتر برای درمان التهاب لثه اقدام کنید زودتر به نتیجه می‌رسید. اگر التهاب لثه درمان نشود ممکن است به دندان‌هایتان آسیب‌های جدی و جبران ناپذیری وارد شود. همچنین التهاب لثه با ابتلا به بیماری‌های دیگری نیز در ارتباط است. اگر دچار علائم زیر بودید باید در اولین فرصت به دندانپزشک مراجعه کنید:

• دندان درد شدید
• بوی بسیار بد دهان
• خونریزی شدید لثه
• التهاب و تورم بسیار شدید لثه

دندانپزشک ممکن است دندان‌های شما را جرم گیری کند یا از شما بخواهد به یک پریودنتیست مراجعه کنید. در بعضی موارد نیز ممکن است به شما توصیه شود تا از دهانشویه یا آنتی بیوتیک استفاده کنید. در موارد نادر نیز جراحی لثه انجام می‌شود.

می‌توانید از بهداشت کار دهان و دندان بخواهید تا به شما آموزش دهد چگونه از ابزارهای مختلف دندانپزشکی استفاده کنید تا دندان‌های سالمی داشته باشید.

درمان التهاب لثه چقدر طول می‌کشد؟

معمولا پس از گذشت چند روز از شروع درمان، روند بهبودی آغاز می‌شود. البته درمان کامل بیماری معمولا مدتی طول می‌کشد. در بیشتر مواقع معمولا التهاب لثه طی 10 تا 14 روز کاملا از بین می‌رود. اگر التهاب لثه از نوع شدید آن باشد ممکن است روند درمان بیشتر طول بکشد..

چگونه از ابتلای مجدد به التهاب لثه جلوگیری کنیم؟

برای اطمینان از سلامت دندان‌ها و لثه‌های خود حداقل سالی یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید. اگر دچار بیماری  هستید که احتمال التهاب لثه را افزایش می‌دهد باید در طول سال بیشتر به دندانپزشک مراجعه کنید. همیشه به خوبی مراقب بهداشت دهان و دندان خود باشید و نکاتی که در بالا به آن اشاره کردیم را رعایت کنید. رعایت یک رژیم غذایی سالم و سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی نیز می‌تواند به پیشگیری از ابتلا به التهاب لثه و سایر بیماری‌های دهان کمک کند.