صدا دادن فک یا Jaw Popping چیست؟

عاداتی مانند فشردن فک یا جویدن ناخن می‌توانند باعث ایجاد مشکلاتی در مفاصلی شوند که استخوان فک و جمجمه شما را به هم متصل می‌کنند. برخی از شرایط پزشکی نیز ممکن است باعث صدا دادن فک یا Jaw Popping شوند.

صدا دادن فک می‌تواند یک احساس دردناک باشد که به دلیل اختلال عملکرد مفاصل گیجگاهی فکی (TMJ) ایجاد می‌شود. این مفاصل استخوان فک را به جمجمه متصل می‌کنند و مسئول توانایی شما در جویدن، صحبت کردن و خمیازه کشیدن هستند. هنگامی که مفصل به درستی کار نمی‌کند، صدا دادن فک می‌تواند رخ دهد.

اصطلاح TMJ هم برای اشاره به مفصل و هم برای اختلال استفاده می‌شود. این اختلال با نام‌های TMD و TMJD نیز شناخته می‌شود.

چه چیزی باعث صدا دادن فک می‌شود؟

شما ممکن است صدا دادن فک و TMJ را تجربه کنید، اگر:

• زیاد آدامس بجوید
• ناخن‌های خود را بجوید
• دندان قروچه کنید
• فک خود را فشار دهید
• لب یا گونه خود را گاز بگیرید

انجام مکرر این رفتارها می‌تواند باعث ساییدگی و فرسایش مفاصل شود که نتیجه آن صدا دادن فک هنگام حرکت خواهد بود.

صدا دادن فک اگر همراه با درد نباشد، به طور کلی باعث نگرانی نیست. با این حال، برخی از دلایل زمینه‌ای برای صدا دادن فک می‌توانند یک وضعیت TMJ ایجاد کنند که نیاز به مراقبت پزشکی دارد. این علل می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

آرتروز

آرتروز می‌تواند باعث آسیب به غضروف مفصل گیجگاهی فکی شود. هر دو آرتریت روماتوئید (RA) و استئوآرتریت (OA) می‌توانند فک را تحت تاثیر قرار دهند. از دست دادن غضروف باعث محدود شدن حرکات فک در حفره مفصل دهان می‌شود.

سایر علائم OA درد مفاصل و سفتی در سایر نواحی بدن است که باعث کاهش دامنه حرکتی می‌شوند.

اگر مبتلا به RA هستید، ممکن است از دست دادن اشتها، خستگی و کم خونی را تجربه کنید. آرتریت نیاز به درمان طولانی مدت توسط یک متخصص پزشکی دارد.

شکستگی یا در رفتگی فک

اگر آسیب دیده‌اید، ممکن است فک شکسته یا در رفتگی داشته باشد. در رفتگی زمانی اتفاق می‌افتد که مفصل فک باز شود.

علل شایع عبارتند از:

• حمله فیزیکی به صورت
• تصادفات وسیله نقلیه
• افتادن در خانه
• حوادث صنعتی
• آسیب‌های ورزشی

اگر فک شما شکسته یا در رفته باشد، ممکن است این موارد را نیز تجربه کنید:

• تورم
• خونریزی
• بی حسی
• کبودی

جراحات فک برای بهبودی مناسب باید به سرعت درمان شوند.

مال اکلوژن دندان‌ها

مال اکلوژن دندان‌ها باعث ناهماهنگی آن‌ها می‌شود. این وضعیت می‌تواند منجر به صدا دادن فک شود. مال اکلوژن به عنوان کراس بایت، اوربایت، آندربایت، اپن بایت یا شلوغی دندان‌ها نیز شناخته می‌شود.

سایر علائم این بیماری عبارتند از:

• تغییر ظاهر صورت
• گاز گرفتن مکرر گونه‌ها یا زبان
• ناراحتی هنگام جویدن یا گاز گرفتن
• تنفس از طریق دهان
• مشکلات گفتاری

ناهماهنگی معمولا با بریس‌ها و سایر مراقبت‌های ارتودنسی درمان می‌شود.

سندروم درد میوفاسیال

سندروم درد میوفاسیال (MPS) باعث درد مزمن در سیستم اسکلتی عضلانی می‌شود. درد معمولا در یک ناحیه قرار دارد. MPS در فک می‌تواند باعث صدا دادن فک شود.

افراد مبتلا به MPS نقاط حساس دارند که هنگام وارد شدن فشار به این نقاط، بیمار درد شدیدی را احساس خواهد کرد. شخصی که MPS دارد، ممکن است علائم زیر را تجربه کند:

• دردی که با کشیدگی عضله بدتر می‌شود
• دردی که بعد از گذشت یک هفته بهتر نمی‌شود
• نقاط دردناک در عضلات
• دامنه حرکتی کمتر در ناحیه آسیب دیده
• اختلالات خلقی و خواب

آپنه خواب

صدا دادن فک می‌تواند به دلیل آپنه انسدادی خواب (OSA) و آپنه مرکزی خواب (CSA) ایجاد شود. OSA باعث می‌شود که فرد در طول خواب به دلیل تنگی نفس، تنفس غیر ارادی را متوقف کند. جریان هوای محدود میزان هوای ورودی به ریه‌ها را محدود می‌کند. این باعث می‌شود که فرد از خواب بیدار شود تا بتواند نفس بکشد.

سایر علائم OSA عبارتند از:

• خروپف
• خواب آلودگی در طول روز
• سر درد
• افسردگی
• تورم پا

افرادی که CSA دارند، تنفس آن‌ها به طور مکرر در طول خواب متوقف و دوباره شروع می‌شود، زیرا مغز به طور دقیق به ماهیچه‌ها سیگنال نمی‌دهد. افراد مبتلا به CSA ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:

• مشکل در بلع
• تغییر در الگوهای گفتار و صدا
• ضعف عمومی

استفاده از دستگاه CPAP (فشار هوای مثبت مداوم) رایج ترین درمان برای آپنه خواب است.

عفونت

عفونت غدد بزاقی می‌تواند منجر به TMJ و صدا دادن فک و سایر علائم شود. در موارد زیر عفونت می‌تواند وجود داشته باشد:

• غدد پاروتید داخل گونه‌ها
• غدد تحت فکی درست زیر استخوان فک
• غدد زیر زبانی واقع در زیر زبان

ممکن است نتوانید دهان خود را به طور کامل باز کنید که این امر باعث صدا دادن فک می‌شود. همچنین ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:

• وجود چرک در دهان
• خشکی دهان
• درد صورت
• طعم بد دهان
• تورم صورت و گردن

عفونت غدد بزاقی باید فورا درمان شود.

تومور

یک تومور که می‌تواند منجر به سرطان دهان شود، می‌تواند فک را تحت تاثیر قرار دهد. تومورها می‌توانند در قسمت‌های مختلفی از حفره دهان و فک ایجاد شوند:

• لب
• زبان
• گونه‌ها
• لثه‌ها
• کام سخت و نرم
• کف دهان

هنگامی که تومور با حرکت فک تداخل می‌کند، ممکن است با صدا دادن فک مواجه شوید.

علائم سرطان دهان عبارتند از:

• زخم روی لب یا دهان
• دندان‌های شل
• مشکل در گذاشتن دندان مصنوعی
• گوش دردی که خوب نمی‌شود
• احساس وجود یک توده در دهان یا گردن
• کاهش چشمگیر وزن

صدا دادن فک چگونه درمان می‌شود؟

پزشک ممکن است داروهایی را برای کمک به کاهش TMJ شما تجویز کند. درمان‌های خانگی ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• قرار دادن کیسه یخ یا کمپرس آب گرم روی فک
• مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن (Advil) و آسپرین، داروهای ضد افسردگی و شل کننده‌های عضلانی
• خوردن غذاهای نرم
• استفاده از محافظ شب یا اسپلینت
• انجام تمرینات مخصوص TMJ

پزشک همچنین ممکن است به شما توصیه کند که تحت درمان‌های پزشکی قرار بگیرید، مانند:

• درمان‌های اصلاحی دندان
• درمان با کمک امواج رادیویی
• تحریک الکتریکی عصب از راه پوست (TENS)
• تزریق نقاط ماشه‌ای

جراحی گاهی اوقات یک گزینه است، اما تنها در صورتی که سایر درمان‌ها ناموفق بوده باشند. جراحی‌های مربوطه عبارتند از:

• آرتروسنتز (کشیدن آب مفصل)
• جراحی باز مفصل (تعویض یا ترمیم مفصل)
• آرتروسکوپی (از ابزارهای کوچک جراحی برای ترمیم مفصل استفاده می‌شود)

سخن پایانی

مطالعات انجام شده نشان می‌دهد که افراد جوان تر و زنان بین سنین 30 تا 50 سال نسبت به مردان، بیشتر به اختلالات مفصل گیجگاهی فکی TMJ مبتلا می‌شوند، اما علت این امر مشخص نیست. با این حال، هر کس در هر سن و هر جنسیتی می‌تواند TMJ و صدا دادن فک را تجربه کند.

این وضعیت اغلب موقتی است و می‌توان با تغییر در سبک زندگی و درمان‌های خانگی آن را تسکین داد.

سوالات متداول