لکوپلاکیا یک لکه سفید یا خاکستری است که روی زبان، داخل گونه یا کف دهان ظاهر میشود. این واکنش دهان به تحریک مداوم (مزمن) غشاهای مخاطی دهان است و میتواند در هر زمانی از زندگی شما ایجاد شود، اما در بزرگسالان بیشتر شایع است.
لکوپلاکیا “مودار” دهان یک شکل غیر معمول از لکوپلاکیا (ناشی از ویروس اپشتین بار) است که فقط در افراد مبتلا به HIV یا ایدز، اتفاق می‌افتد. لکههای سفید و خاکستری روی زبان و گاهی در جاهای دیگر دهان ظاهر میشوند. این لکهها ممکن است شبیه برفک باشند، عفونتی که توسط قارچ کاندیدا ایجاد میشود و در بزرگسالان معمولا در صورتی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی آنطور که باید کار نکند.
تکه‌های لکوپلاکیا همچنین می‌توانند در ناحیه تناسلی زنان نیز بوجود بیایند. با این حال، علت این امر ناشناخته است.
علائم لکوپلاکیا
لکههای لکوپلاکیا روی زبان، لثهها، سقف دهان یا داخل گونه‌ها ممکن است به شکل زیر باشند:
- به رنگ سفید یا خاکستری
- ضخیم یا کمی برجسته
- بافت سخت و زبر
این لکهها ممکن است در طول هفتهها تا ماهها به آرامی ایجاد شده و تغییر کنند. آن‌ها معمولا بدون درد هستند، اما ممکن است به لمس، گرم، غذاهای تند یا سایر تحریکات حساس باشند.
علل ایجاد لکوپلاکیا
علل ایجاد لکوپلاکیا عبارتند از:
- تحریک ناشی از دندانهای زبر، پرکردگی یا روکش‌ها، یا دندان مصنوعی نامناسب که به گونه یا لثه شما ساییده میشود.
- سیگار کشیدن مزمن، کشیدن پیپ یا جویدن تنباکو
- التهاب یا تحریک مزمن
- استفاده طولانی مدت از الکل
- قرار گرفتن لبها در معرض نور خورشید
- سرطان دهان (هرچند نادر)
- HIV یا ایدز
تشخیص لکوپلاکیا
اگر علائم زیر را دارید به دندانپزشک یا پزشک مراجعه کنید:
- لکههای سفید یا زخم‌هایی که در عرض 2 هفته از بین نمی‌روند.
- توده‌ها یا لکههای سفید، قرمز یا تیره
- تغییر بافت دهان
- گوش درد هنگام قورت دادن
- مشکل باز کردن فک
دندانپزشک ممکن است در حین معاینه به لکوپلاکیا مشکوک شود، اما ممکن است برای رد علل دیگر، از جمله سرطان دهان، بیوپسی انجام دهد. در طول بیوپسی یک تکه کوچک از بافت از ناحیه برداشته میشود تا در آزمایشگاه بررسی شود. برای اینکه فرد در حین نمونه برداری احساس درد نکند، حتما از بی حسی استفاده خواهد شد.
درمان لکوپلاکیا
درمان این بیماری در صورت نیاز، با برداشتن و حذف منبع التهاب صورت می‌گیرد. به عنوان مثال، اگر لکوپلاکیا ناشی از دندان ناهموار یا سطح نامنظم روی دندان مصنوعی یا پر شده باشد، دندان صاف میشود و وسایل دندانی تعمیر میشوند. اگر ناشی از سیگار کشیدن باشد، باید سیگار کشیدن یا استفاده از سایر محصولات تنباکو را به حداقل برسانید یا متوقف کنید.
لکوپلاکیا معمولا بی ضرر است و ضایعات طی چند هفته یا چند ماه پس از حذف منبع تحریک از بین می‌روند. اگر از بین بردن منبع تحریک در کاهش لکوپلاکی بی اثر باشد، ممکن است نیاز به برداشتن ضایعه و جراحی داشته باشید. ضایعه میتواند توسط دندانپزشک عمومی یا جراح دهان برداشته شود.
لکوپلاکیا “مودار” نیاز به درمان با داروهای ضد ویروسی دارد.
پیشگیری از لکوپلاکیا
بهترین راه برای پیشگیری از این مشکل پرهیز از مواردی است که ممکن است باعث آن شوند. موارد زیر به پیشگیری از این مشکل کمک میکنند:
- اجتناب از مصرف سیگار و روش‌های دیگر استفاده از تنباکو
- کاهش مصرف الکل
- یک رژیم غذایی سالم سرشار از میوه‌ها و سبزیجات
- مصرف مکمل‌های ویتامین A و بتاکاروتن
سوالات متداول
بیماری لکوپلاکی باعث میشود سلولهای دهان بیش از حد رشد کنند. این امر منجر به تشکیل لکههای سفید در داخل دهان از جمله روی زبان میشود. سفید شدن زبان اگرچه به خودی خود خطرناک نیست، اما اگر در اثر لکوپلاکی ایجاد شود، میتواند باعث شروع سرطان دهان شود. بنابراین برای دندانپزشک مهم است که علت لکههای سفید روی زبان شما مشخص شود. لکوپلاکی میتواند در اثر تحریک دهان و زبان ایجاد شود. این وضعیت اغلب در افرادی که از محصولات دخانی استفاده میکنند مشاهده میشود.
موارد زیر از جمله علل ابتلا به لکوپلاکی میباشند:
1. زبر شدن دندانها
2. مواد ترمیمی و یا روکش دندان
3. دندانهای مصنوعی که به درستی در جای خود قرار نگرفته باشند. در این شرایط دندان مصنوعی به لثهها و دهان شما آسیب میزند.
4. کشیدن دائمی سیگار و قلیان
5. مصرف انواع تنباکو
6. قرار گرفتن لبها در معرض آفتاب
7. سرطان دهان (اگرچه نادر است)
8. ابتلا به ویروس HIV یا ایدز
تشکیل لکههای سفید یا خاکستری بر روی زبان، لثهها، سقف دهان و یا داخل دهان از جمله نشانههای ابتلا به لکوپلاکی میباشد. لکهها ممکن است به آرامی و در طی هفتهها تا ماهها تشکیل شوند و به مرور زمان ضخیمتر و گستردهتر شوند.در نهایت ممکن است لکهها دارای بافت سخت و زبر شوند. این لکهها باعث ایجاد درد نمیشوند، اما ممکن است نسبت به لمس، گرما، غذاهای پر ادویه و یا محرکهای دیگر حساس باشند.
اگر دندانپزشک احتمال ابتلا به لکوپلاکی را در شما دهد، احتمالا پیشنهاد می‌دهد تا از لکهها نمونه برداری (بیوپسی) انجام دهید تا مطمئن شود که تشخیص درست بوده است. برای نمونه برداری یک قطعه کوچک از بافت ضایعه برداشته شده و برای بررسی دقیق‌تر به آزمایشگاه فرستاده میشود. در طول نمونه برداری ناحیه ضایعه را بی حس میکنند تا دردی را احساس نکنید.
برای درمان این بیماری ابتدا باید عامل بیماری را از بین برد. به عنوان مثال اگر لکوپلاکی در اثر زبری دندانها به وجود آمده باشد، باید سطح دندانها را صاف کنند و یا اگر بر اثر جابجایی دندان مصنوعی به وجود آمده باشد، باید دندانها را در جای درست خود قرار دهند.اگر با رفع عوامل اصلی بیماری، لکه از بین نرود ممکن است بیمار برای درمان به جراحی نیاز داشته باشد تا با جراحی لکهها را از بین ببرند.
دیدگاهتان را بنویسید