بسیاری از داروها از جمله ویتامینها، مواد معدنی و داروهای گیاهی میتوانند تاثیر منفی روی سلامت دهان و دندان شما داشته باشند.
در هر دوره مراجعه به دندانپزشک خود لیست داروها، داروهای جویدنی، داروهای بدون نسخه، مکملها و حتی داروهای گیاهی را که مصرف میکنید به دندانپزشک ارائه دهید.
عوارض جانبی داروها
خونریزی غیر طبیعی
خونریزی یک عارضه جانبی آسپیرینها و ضد انعقادها مانند هپارین یا وارفارین است. این داروها میتوانند در جلوگیری از سکته مغزی یا بیماریهای قلبی مفید باشند، اما میتوانند در هنگام جراحی دهان یا درمان بیماریهای لثه باعث ایجاد خونریزی شوند.
داروهای تغییر دهنده طعم دهان
بعضی از داروها میتوانند باعث طعم تلخ یا فلزی شوند و یا بر احساس طعم و مزه تأثیر بگذارند. از جمله آنها میتوان به داروهای قلبی عروقی، داروهای محرک سیستم عصبی مرکزی، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، داروهای استنشاقی تنفسی و محصولات ترک سیگار مانند پچ پوستی نیکوتین اشاره کرد.
واکنشهای بافت نرم
برخی از داروها باعث ایجاد زخمهای دهان، التهاب یا تغییر رنگ بافتهای نرم در دهان میشوند. از جمله این داروها میتوان به داروهای کنترل فشار خون، داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، داروهای ضد بارداری خوراکی و برخی از داروهای شیمی درمانی اشاره کرد.
بزرگ شدن بافت لثه
برخی داروها باعث افزایش حجم لثه میشوند. مانند داروهای ضد صرع مثل فنی تویین، داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، داروهای مسدود کننده کانال کلسیم و داروهایی که بعد از پیوند عضو مصرف میشوند.
خشکی دهان
خشکی دهان یک عارضه جانبی داروهای زیادی است (چه داروهایی که توسط پزشک تجویز شوند و چه داروهایی که بدون نسخه قابل تهیه شدن هستند). از جمله آنها میتوان به آنتی هیستامینها، ضد احتقانها، ضد درد، داروهای مورد استفاده در فشار خون بالا، شل کنندههای عضلانی، داروهای بی اختیاری ادرار، داروهای بیماری پارکینسون، داروهای ضد افسردگی و بسیاری دیگر اشاره کرد.
سوالات متداول
برخی از داروها میتوانند طعم غذا را متفاوت کنند و یا میتوانند طعم فلزی، شور یا تلخ در دهان ایجاد کنند. تغییرات طعم در دهان یا دیسژوزی (Dysgeusia) به ویژه در میان افراد مسن شایع است که چندین دارو مصرف میکنند. این حالت معمولا با قطع مصرف دارو از بین میرود. داروهای شیمی درمانی از جمله متوتروکسات و دوکسوروبیسین یک دلیل شایع برای ایجاد تغییر در حس چشایی است. انواع دیگر داروها که با تغییر طعم دهان مرتبط هستند، عبارتند از:
1. آنتی هیستامینها که برای درمان آلرژی استفاده میشوند.
2. آنتی بیوتیکها و ضد قارچها
3. ضد روان پریشی یا آنتی سایکوتیک
4. بیس فسفونات
5. رقیق کنندههای خون
6. داروهای ادرار آور یا دیورتیک
7. داروهای کاهش دهنده کلسترول
8. کورتیکواستروئیدها که برای درمان التهاب استفاده میشوند.
9. شل کنندههای عضلانی
10. داروهای جلوگیری از رد پیوند
11. داروهای ترک سیگار
12. داروهای محرک (Stimulants)
داروهایی که برای درمان بیماریهای زیر استفاده میشوند نیز میتوانند باعث ایجاد تغییرات در حس چشایی افراد شوند:
1. آسم
2. فشار خون
3. دیابت
4. گلوکوم (آب سیاه)
5. نقرس
6. بیماریهای قلبی
7. کم خونی ناشی از فقر آهن
8. بیماری پارکینسون
9. روماتیسم مفصلی
10. تشنج
11. مشکلات تیروئید
بعضی از داروها باعث تحریک ساخته شدن بافت لثه و تورم آن میشوند. به این اختلال رشد بیش از حد لثه یا هایپرپلازی گفته میشود. در این شرایط، لثه به قدری متورم میشود که شروع به رشد بر روی دندانها میکند که میتواند منجر به ایجاد بیماری لثه شود. این شرایط در مردان بیشتر از زنان اتفاق میافتد. داروهای که باعث تورم لثه میشوند، عبارتند از:
1. فنی توئین که یک داروی ضد تشنج است.
2. سیکوسپورین که یک داروی سرکوب کننده سیستم ایمنی است و اغلب برای جلوگیری از رد پیوند استفاده میشود.
3. داروهای فشار خون که مسدود کننده کانال کلسیم هستند، مانند نیفیدیپین، وراپامیل، دیلتیازوم و آملودیپین.
آفت، زخم کانکر یا زخم دهان، به زخمهای باز در قسمت داخلی دهان یا روی زبان گفته میشود. این زخمها معمولا به دهانه آتشفشان تشبیه میشوند، زیرا حفرهای در وسط آنها وجود دارد. آنها در واقع نوعی آسیب بافتی هستند که باعث ایجاد آفت در دهان میشوند. داروهایی که میتوانند باعث ایجاد زخم دهان شوند، عبارتند از:
1. داروهای شیمی درمانی
2. آسپرین
3. املاح طلای مورد استفاده در درمان آرتریت روماتوئید
4. پنی سیلین
5. فنیتوئین
6. سولفونامیدها
7. استرپتومایسین
یک عارضه مشترک در داروهای شیمی درمانی از جمله متوترکسات و 5-فلورورواسیل، آسیب دیدن سلولهایی است که بافت مخاطی را در دهان و دستگاه گوارش شما ایجاد میکنند. موکوزایتیس یا التهاب مخاط، باعث تورم دردناک زبان و دهان میشود و میتواند منجر به خونریزی، درد و زخم دهان شود. ابتلا به این بیماری خوردن و آشامیدن را دشوار میکند. احتمال ابتلا به التهاب مخاط در اثر عوامل زیر افزایش مییابد:
1. مصرف مشروبات الکلی
2. تنباکو
3. عدم مراقبت از دندانها و لثهها
4. کم آبی بدن
5. دیابت
6. ایدز
7. بیماریهای کلیوی
برخی داروهای استنشاقی که برای آسم استفاده میشود، ممکن است منجر به عفونت قارچی یا مخمری در دهان شوند که به عنوان کاندیدیازیس دهانی شناخته میشود. شستشوی دهان با آب پس از استفاده از داروهای استنشاقی میتواند به جلوگیری از بروز این عارضه جلوگیری کند.
دیدگاهتان را بنویسید