بریس‌های دندانی ابزارهایی هستند که به آرامی دندان‌ها را حرکت داده و مرتب می‌کنند. از این ابزارها برای اصلاح فرم دندان‌ها و نامرتبی آن‌ها استفاده می‌کنند. بریس‌ها می‌توانند باعث ایجاد تورم و درد در لثه‌ها شوند. معمولا در روزهای اول ارتودنسی لثه‌ها دچار تورم و درد می‌شوند. با این حال التهاب لثه در طول درمان ارتودنسی می‌تواند نشان دهنده ابتلا به بیماری لثه و یا التهاب لثه نیز باشد.
دلایل التهاب لثه در طول درمان ارتودنسی
دلایل مختلفی برای حساسیت یا التهاب لثه در طول درمان ارتودنسی وجود دارد. از جمله:
- بهداشت ضعیف دهان و دندان: باقیمانده مواد غذایی و پلاک‌ها به راحتی به براکت‌ها می‌چسبند. باکتری‌ها بر روی این پلاک‌ها رشد کرده و باعث التهاب لثه‌ها می‌شوند.
- حرکت دندان‌ها: جا به جا شدن دندان‌ها باعث ایجاد التهاب جزئی در اطراف دندان‌ها می‌شود.
- بیماری‌های زمینه‌ای: افرادی که مبتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت و یا چاقی هستند، بیشتر در معرض ابتلا به التهاب لثه قرار دارند.
حرکت دندان‌ها
بریس‌ها با فشار مداومی که به دندان‌ها وارد می‌کنند، باعث جابجایی دندان‌ها و ایجاد تغییراتی در لثه‌ها و استخوان فک می‌شوند. در اوایل ارتودنسی، تورم لثه و احساس درد یک واکنش متداول است. تنظیم مجدد بریس‌ها که معمولا هر ماه باید انجام شود نیز ممکن است باعث حساسیت لثه‌ها شود. تمامی این علائم طبیعی و موقتی هستند و به مرور زمان از بین می‌روند. مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به صورت منظم می‌تواند به کاهش درد و حساسیت لثه‌ها کمک کند.
التهاب لثه
هنگامی که بریس‌ها دندان‌ها را حرکت می‌دهند، فضای کمی بین دندان‌ها ایجاد می‌شود. باکتری‌ها و باقیمانده مواد غذایی در این فضاها گیر می‌کنند و باعث التهاب لثه‌ها در طول درمان ارتودنسی می‌شوند. اگر التهاب لثه درمان نشود می‌تواند آسیب‌های جبران ناپذیری را به استخوان‌های اطراف دندان‌ها وارد کند. به همین دلیل رعایت بهداشت دهان و دندان در طول درمان ارتودنسی اهمیت بسیار زیادی دارد. بعضی از بیماران در طول دوران درمان بیشتر به دندانپزشک عمومی مراجعه می‌کنند.
هیپرپلازی لثه
گاهی اوقات تجمع پلاک بر روی دندان‌ها و یا حساسیت لثه‌ها در طول درمان ارتودنسی می‌تواند منجر به اختلالی به نام هیپرپلازی لثه شود. به هیپرپلازی لثه “بزرگ شدن لثه” و یا “هیپرتروفی ” نیز گفته می‌شود. این بیماری در نتیجه رشد بیش از حد بافت لثه در اطراف دندان‌ها ایجاد می‌شود.
هیپرپلازی لثه که در طول درمان ارتودنسی اتفاق می‌افتد، معمولا با رعایت بهداشت دهان و دندان بهبود پیدا می‌کند. معمولا با گذشت 6 تا 8 هفته از پایان ارتودنسی و با رعایت بهداشت دهان و دندان رشد بیش از حد لثه‌ها به میزان چشمگیری کاهش پیدا می‌کند. در بعضی از بیماران رشد بیش از حد لثه‌ها حالت فیبروتیک پیدا می‌کند. این افراد برای درمان نیاز به جراحی دارند.
درمان التهاب لثه در طول درمان ارتودنسی
اگر تورم لثه‌ها به دلیل التهاب لثه باشد باید به صورت منظم برای جرم گیری به دندانپزشک مراجعه کنید. در صورتی که لثه‌ها دچار درد و تورم بسیار شدید شوند باید در اولین فرصت به دندانپزشک و یا ارتودنتیست مراجعه کنید.
اگر دچار هیپرپلازی شدید لثه شوید، به گونه‌ای که هیچ یک از درمان‌ها خانگی موثر نباشند، ممکن است دندانپزشک برای درمان، بخش‌هایی از بافت آسیب دیده و متورم لثه را بردارد. این کار معمولا با استفاده از لیزر انجام می‌شود.
درمان‌های خانگی التهاب لثه
چندین راهکار مناسب و موثر خانگی برای بهبود وضعیت التهاب لثه در طول درمان ارتودنسی وجود دارد که در این جا به بعضی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- شستشوی روزانه دهان با محلول ولرم آب و نمک
- استفاده از داروهای ضد التهاب که به کاهش تورم و درد لثه نیز کمک می‌کنند.
- اجتناب از خوردن غذاهای سفت و جویدنی در هنگامی که لثه‌ها متورم هستند.
- کشیدن نخ دندان
برای آشنایی با نحوه رعایت بهداشت دهان و دندان به مقاله‌های نحوه مسواک زدن در طول درمان ارتودنسی و نحوه نخ دندان کشیدن در طول درمان ارتودنسی مراجعه کنید.
پیشگیری از التهاب لثه در طول درمان ارتودنسی
جلوگیری از التهاب لثه‌ها در طول درمان ارتودنسی بسیار سخت است. البته رعایت بهداشت دهان و دندان باعث بهبود وضعیت لثه‌ها می‌شود و احتمال بیماری‌های لثه را کاهش می‌دهد.
وجود براکت‌ها بر روی دندان‌ها تمیز کردن آن‌ها را سخت می‌کند. با این حال حفظ بهداشت دهان و دندان در طول درمان ارتودنسی ضروری است. از جمله راهکارهایی که در طول این درمان به شما کمک می‌کند تا مراقب دندان‌هایتان باشید، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده از مسواک‌های برقی با برس نرم برای تمیز کردن دندان‌ها
- استفاده از نخ دندان‌های مخصوص ارتودنسی
- استفاده از دهانشویه‌های ضد باکتریایی بعد از مسواک زدن
کاهش مصرف مواد غذایی که بین براکت‌ها گیر می‌کنند نیز می‌تواند به حفظ سلامت دندان‌ها کمک کند. غذاهایی مانند:
- اسکیت
- پاپ کورن
- آبنبات
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
بعد از قرار دادن بریس‌ها در دهان ممکن است لثه‌ها تا یک هفته متورم شوند. با هر بار تنظیم بریس‌ها نیز ممکن است بیمار تا چند روز احساس درد و تورم داشته باشد. اگر تورم لثه و یا احساس درد بیشتر از این طول بکشد بیمار باید توسط دندانپزشک و یا ارتودنتیست معاینه شود.
اگر براکت‌ها ویا سیم‌های ارتودنسی باعث تورم و یا خونریزی از لثه‌ها شوند نیز باید در اولین فرصت به دندانپزشک مراجعه کرد. در این شرایط معمولا دندانپزشک سیم‌ها را تنظیم می‌کند و یا یک قطعه موم نرم را در اختیار بیمار می‌گذارد تا بر روی نواحی آزار دهنده قرار دهد. موم از زخم شدن بیشتر دهان و لثه‌ها جلوگیری می‌کند.
تورم لثه‌ها یک اتفاق رایج در طول درمان ارتودنسی است. وجود براکت‌ها بر روی دندان‌ها مراقبت از آن‌ها را دشوار می‌کند. بهداشت ضعیف دهان و دندان در این دوران می‌تواند منجر به ابتلا به بیماری لثه شود. در صورت عدم درمان، این بیماری می‌تواند آسیب‌های جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد. بنابراین بهتر است با رعایت بهداشت دهان و دندان به شکل صحیح آن از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنید.
دیدگاهتان را بنویسید