مینای دندان یک لایه بیرونی نیمه شفاف و سخت و قویترین ماده در بدن شما است که از دندانها در برابر ساییدگی و شکستگی محافظت میکند. لایه مینا، دندان را از احساس دمای مواد غذایی گرم و سردی که میخورید و مینوشید، محافظت میکند. همچنین اسیدها و مواد شیمیایی را که میتوانند به دندانها آسیب برسانند، از آنها دور نگه میدارد. بنابراین در صورت فرسایش مینای دندان و از بین رفتن این لایه مقاوم، احتمال پوسیدگی دندان بالا میرود.
مینای دندان چگونه از دندانها محافظت میکند؟
مینا لایه شفاف بیرونی دندان است که از دندانها در برابر عملکردهای روزانه مانند جویدن و گاز گرفتن محافظت میکند. همچنین مانند عایقی در برابر احساس سرما و گرما از دماهای کم یا زیاد مواد غذایی و مواد شیمیایی عمل میکند. این ماده میتواند دچار ترک خوردگی و شکستگی شود. مینای دندان هیچ سلول زندهای ندارد. برخلاف استخوانها که در صورت شکستن میتوانند بهبود پیدا کنند، بدن نمیتواند مینای دندان شکسته یا ترک خورده را ترمیم کند.
دلایل فرسایش مینای دندان چیست؟
فرسایش مینا دندان وقتی اتفاق میافتد که اسیدها این لایه را از بین ببرند. این فرسایش میتواند در اثر عوامل زیر رخ دهد:
- نوشیدنیها و نوشابههای سرشار از اسیدهای فسفریک و سیتریک
- نوشیدنیهای میوهای که برخی از آنها میتوانند حاوی اسید باشند.
- خشکی دهان یا جریان کم بزاق
- رژیم غذایی حاوی قند یا نشاسته زیاد
- بیماری رفلکس اسید معده (GERD)
- مشکلات دستگاه گوارش
- داروهایی مانند آسپرین و آنتی هیستامینها
- عوامل ژنتیکی
- اصطکاک طبیعی روی دندان که هنگام فشار دادن یا سایش دندانها روی هم اتفاق میافتد.
- ساییده شدن سطح جونده دندان به دلیل مسواک زدن خیلی سخت، گاز گرفتن یخ یا اجسام سخت و جویدن تنباکو
- شکستگی و ترک خوردگی دندان به دلیل فشار زیاد
- فرسایش اسیدی به دلیل مصرف نوشیدنیها و غذاهای اسیدی، داروهایی مانند قرص آسپرین یا ویتامین C و استفراغ مکرر به دلیل بولیمیا یا الکلیسم
- دندان قروچه
علائم فرسایش مینای دندان چیست؟
اگر دندانها شروع به از دست دادن لایه بیرونی یا مینای خود کنند، ممکن است دچار علائم زیر شوید:
- احساس درد هنگام خوردن غذاهای گرم، سرد، شیرین یا نوشیدنیها
- ایجاد لبههای ناهموار در دندان یا نابرابری دندانها که به دلیل از بین رفتن مینای دندان، دچار ترک خوردگی شده یا موج دار میشوند.
- ایجاد سطوح صاف و براق روی دندانها که نشان دهنده از بین رفتن مواد معدنی است.
- زرد شدن دندانها
- ایجاد گودی یا فرو رفتگی در قسمتهای جونده و لبههای دندان
چگونه میتوان از مینای دندان محافظت کرد؟
برای جلوگیری از فرسایش مینای دندان میتوانید کارهای زیر را انجام دهید:
- مصرف نوشیدنیها و غذاهای اسیدی را کم کنید.
- بلافاصله بعد از خوردن غذا یا نوشیدنیهای اسیدی، دهان خود را با آب بشویید.
- از نی برای نوشیدن نوشابه و آبمیوه استفاده کنید تا زیاد با دندانها تماس نداشته باشند.
- وعده غذایی خود را با نوشیدن یک لیوان شیر یا خوردن یک تکه پنیر به پایان برسانید.
- برای افزایش بزاق و حفاظت از مینای دندان آدامس بدون قنند بجوید.
- در صورت ابتلا به خشکی دهان، در طول روز آب بیشتری بنوشید.
- از یک مسواک نرم استفاده کنید و خیلی سخت و سفت مسواک نزنید.
- بعد از خوردن غذاهای اسیدی یا نوشیدنی حداقل یک ساعت صبر کنید و سپس مسواک بزنید.
- از خمیر دندان و دهانشویه حاوی فلوراید استفاده کنید.
- در صورت ابتلا به بیماریهایی مانند بولیمیا (پرخوری عصبی که فرد پس از خوردن غذا، از استرس افزایش وزن با استفراغ عمدی محتویات معده را خالی میکند)، اعتیاد به مشروبات الکلی و یا رفلکس اسید معده (GERD)، برای درمان هرچه سریعتر اقدام کنید.
چگونه میتوان مینای آسیب دیده را درمان کرد؟
اگر بخشی از مینای دندان از بین رفته باشد، روشهایی برای ترمیم آن وجود دارد که انتخاب بهترین روش به وضعیت شما بستگی دارد. باندینگ دندان میتواند از دندان آسیب دیده محافظت کند و در موارد فرسایش خفیف، دندانهای که فرسوده، ترک خورده یا دچار تغییر رنگ شدهاند را بپوشاند. در این روش دندان آسیب دیده با رزین همرنگ دندان پوشانده میشود. اگر قسمت زیادی از لایه بیرونی را از دست داده باشید، ممکن است دندانپزشک دندان را با تاج یا روکش بپوشاند تا از آسیب بیشتر در امان باشد.
نقش بزاق در جلوگیری از فرسایش مینای دندان چیست؟
بزاق با پوشاندن دندانها از مینای دندان محافظت میکند. همچنین اسیدهایی که میتوانند مینای دندان را از بین ببرند، خنثی میکند. بزاق مواد داخل دهان را شستشو میدهد و به مبارزه با باکتریهای دهان کمک میکند.
چگونه پلاک باعث فرسایش مینای دندان میشود؟
پلاک یک لایه چسبنده است که از بزاق، ذرات مواد غذایی، باکتریها و سایر مواد تشکیل شده است. این ماده بین دندانهای شما و دورن حفرههای ریز داخل دندانهای آسیا شکل میگیرد. بعضی از اوقات باکتریهای موجود در پلاک، نشاسته مواد غذایی را به اسید تبدیل میکنند. هنگامی که این اتفاق میافتد، این اسیدها میتوانند مواد معدنی سالم موجود در مینای دندان را بخورند و از بین ببرند. با گذشت زمان، با افزایش تعداد باکتریها، مینای دندان فرسوده شده و از بین میرود.
دیدگاهتان را بنویسید