دندان‌های عقل سومین دندان‌های آسیاب هستند که در بخش انتهایی دهان قرار گرفته‌اند. این دندان‌ها به طور معمول در سنین آخر نوجوانی و اوایل جوانی در می‌آیند. به دندان عقلی که در لثه گیر کند یا فضای کافی برای در آمدن نداشته باشد، دندان عقل نهفته گفته می‌شود. احتمال پوسیدگی دندان نهفته بیشتر از دندان‌های عادی است.
علائم دندان عقل نهفته
نهفتگی دندان عقل در بعضی از افراد با علائم خاصی همراه نیست در حالی که ممکن است در بعضی دیگر مشکلاتی ایجاد کند. گاهی اوقات ممکن است بخشی از دندان عقل از لثه بیرون بزند و دندان دچار نهفتگی جزئی شود. در این شرایط تمیز کردن دندان سخت می‌شود و به همین دلیل احتمال پوسیدگی دندان نیز افزایش پیدا می‌کند.
اگر دندان عقل نهفته دچار عفونت و یا مشکلات دیگر شود احتمال دارد که علائم زیر را تجربه کنید:
- درد یا تورم در اطراف فک
- قرمزی، تورم یا خونریزی لثه
- بوی بد دهان
- احساس طعم ناخوشایند در دهان
- اختلال در باز کردن دهان
عوامل موثر در نهفتگی دندان عقل
به صورت کلی علت نهفتگی دندان عقل، عدم وجود فضای کافی در فک است. گاهی اوقات نیز دندان در زاویه اشتباهی در می‌آید که باعث نهفتگی آن می‌شود.
احتمال نهفتگی دندان عقل در شرایط زیر بیشتر است:
- افراد 25 تا 17 ساله
- افرادی که فک کوچک دارند
هیچ راهی برای جلوگیری از نهفته شدن دندان عقل وجود ندارد. اما رعایت بهداشت دهان و دندان می‌تواند از خطرات احتمالی پیشگیری کند.
تشخیص دندان عقل نهفته
دندانپزشک با معاینه و تصویربرداری ایکس-ری می‌تواند نهفتگی دندان عقل را تشخیص دهد. در نهایت دندانپزشک بررسی می‌کند که آیا دندان نیاز به جراحی دارد یا خیر.
درمان دندان عقل نهفته
اگر دندان عقل نهفته مشکلاتی را ایجاد کند، احتمالا با جراحی آن را از لثه خارج می‌کند. جراحی دندان عقل نهفته یک عمل سرپایی است. در حین جراحی دندان عقل ممکن است از روش‌های مختلف بی حسی برای تسکین درد بیمار استفاده شود. از جمله این روش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بی حسی موضعی
- بیهوشی آرام بخشی برای ایجاد احساس آرامش و جلوگیری از احساس درد
- بیهوشی عمومی
برای جراحی دندان نهفته ابتدا لثه را برش می‌دهند و سپس با تراشیدن استخوان، دندان را از داخل لثه خارج می‌کنند. در نهایت نیز لثه‌ها را بخیه می‌زنند. کل عمل جراحی معمولا 30 تا 60 دقیقه طول می‌کشد.
اگر دندان در عمق لثه باشد، جراحی دندان کمی مشکل است. در این شرایط ممکن است دندان را خورد کنند و از لثه خارج کنند.
بهبودی بعد از جراحی دندان عقل
بیشتر افراد بعد از گذشت چند روز از جراحی می‌توانند فعالیت‌های روزانه خود را آغاز کنند. اما برای بهبودی کامل معمولا به شش هفته زمان احتیاج است. در طول هفته اول بعد از جراحی باز کردن دهان کمی سخت می‌شود، به همین دلیل بهتر است در این مدت بیمار غذاهای نرم بخورد.
درد، خونریزی و تورم بعد از جراحی کاملا طبیعی است. پزشک برای کنترل این مشکلات دستورالعمل‌هایی مانند مصرف مسکن و یا استفاده از کمپرس سرد را به بیمار پیشنهاد می‌دهد.
در موارد نادری ممکن است بعد از جراحی درای ساکت یا حفره خشک ایجاد شود. درای ساکت زمانی ایجاد می‌شود که لخته خونی که بعد از جراحی در حفره دندان شکل گرفته از آن خارج شود. در این شرایط استخوان در معرض قرار می‌گیرد و درد شدیدی را ایجاد می‌کند.
آیا باید دندان عقل نهفته را جراحی کرد؟
اگر دندان عقل نهفته عوارض خاصی را ایجاد نکند، احتمالا نیازی به جراحی و خارج کردن آن از لثه نیست. دندانپزشکان در مورد دندان‌های نهفته‌ای که مشکلات خاصی را ایجاد نمی‌کنند، نظرات مختلفی دارند. بعضی دندانپزشکان معتقدند که برای پیشگیری از مشکلات باید این دندان‌ها را نیز جراحی کرد. اما گروهی دیگر معتقدند که این دندان‌ها نیازی به جراحی ندارند.
اگر دندانپزشک به این نتیجه برسد که دندان نهفته نیازی به جراحی ندارد، بیمار باید به صورت منظم وضعیت دندان نهفته را بررسی کند. مراجعه به دندانپزشک در این شرایط بسیار مهم است تا در صورت بروز مشکل، دندان را با جراحی از فک خارج کنند.
عوارض دندان عقل نهفته
تمیز کردن دندان‌های نهفته کار دشواری است و احتمال به دام افتادن مواد غذایی در اطراف آن‌ها بیشتر است. اگر دندان نهفته جراحی نشود ممکن است مشکلات زیر را ایجاد کند:
- عفونت
- پوسیدگی
- کج کردن دندان‌های اطراف
- آسیب به دندان‌های اطراف
- کیست
- بیماری لثه
به دلیل همین مشکلات است که برخی دندانپزشکان معتقدند که دندان عقل نهفته را در هر شرایطی باید کشید.
دندان عقل نهفته ممکن است هیچ عارضه یا مشکل خاصی را ایجاد نکند. در صورت بروز علائم ممکن است دندان نیاز به جراحی داشته باشد. جراحی دندان عقل در سنین پایین راحت‌تر است و نتایج بهتری را به همراه دارد. اگر دندان عقل نهفته دارید حتما با دندانپزشک و یا جراح دندان در مورد شرایط دندانتان مشورت کنید.
دیدگاهتان را بنویسید