اکثر افراد با مشاهده حفره روی زبان یا سوراخ روی زبان خود تصور میکنند که دچار سرطان زبان شدهاند. اما باید بدانید که احتمال ابتلا به این سرطان بسیار کم است. مطالعات نشان میدهد که شانس ابتلا به سرطان زبان در مقایسه با سایر سرطانها تنها یک درصد است.
در بیشتر موارد ضایعهای که بر روی زبان تشکیل میشود در واقع حفره نیست. تنها دلیلی که میتواند باعث ایجاد سوراخ روی زبان شود، پیرسینگ زبان و جراحتهایی که زبان را تحت تاثیر قرار میدهند.
بعضی از بیماریها نیز تغییراتی را روی زبان ایجاد میکنند که باعث میشوند بیمار تصور کند زبانش سوراخ شده است. در این مقاله به معرفی این بیماریها میپردازیم.
زبان شیاردار
زبان شیاردار یک بیماری بدون خطر است که در صورت ابتلا به آن، در بخش بالایی زبان یک یا چندی شکاف شکل میگیرد. شکافهایی که بر روی زبان شکل میگیرند ممکن است از نظر طول و عمق متفاوت باشند. گاهی اوقات در وسط زبان یک شیار بسیار عمیق تشکیل میشود به گونهای که به نظر میرسد زبان دو نیم شده است. در نواحی دیگر زبان معمولا شکافهای کوچکتر تشکیل میشوند.
شکافهای زبان ممکن است از هنگام تولد وجود داشته باشند، اما با افزایش سن تعداد و اندازه آنها بیشتر و بزرگتر میشوند. گاهی اوقات زبان شیاردار با زبان جغرافیایی همراه میشود. زبان جغرافیایی نیز یک بیماری بی خطر است که در صورت ابتلا به آن بر روی زبان لکههای قرمز با مرزهای سفید ایجاد میشود.
علت اصلی ایجاد شکاف بر روی زبان مشخص نیست. این بیماری معمولا به درمان خاصی نیاز ندارد و گاهی فرد تصور میکند حفره روی زبان خود دارد. برای آشنایی بیشتر با این بیماری به مطلب زبان شیاردار در همین وب سایت مراجعه کنید.
آفت یا زخم کانکر
آفت دهان ضایعات کم عمق و دردناکی هستند که در بافت نرم دهان و بر روی لثهها شکل میگیرند. انواع مختلفی از آفت دهان وجود دارد، اما آفتهای کوچک شایعترین نوع آنها هستند. این آفتها در صورت عمیق بودن گاهی به حالت حفره روی زبان تصور میشوند. انواع آفت عبارت است از:
آفتهای کوچک
زخمهای کانکر کوچک معمولا حاشیه قرمز رنگی دارند و کوچک هستند. این نوع از آفتها گرد یا بیضی شکل بوده و به رنگهای سفید یا زرد دیده میشوند. آفتهای کوچک معمولا در عرض یک یا دو هفته بهبود پیدا میکنند و نیاز به درمان خاصی ندارند. این ضایعات معمولا دردناک هستند به خصوص در هنگام غذا خوردن.
آفتهای بزرگ
آفتهای بزرگ عمیقتر و بزرگتر از آفتهای کوچک هستند. حاشیه این زخمها معمولا نامنظم است و بسیار دردناک هستند. مدت زمان لازم برای بهبود آفتهای بزرگ حدود 6 هفته است.
زخمهای کانکر مسری نیستند و دلیل شکل گیری آنها نامشخص است. موارد زیر احتمال ایجاد آفت در دهان را افزایش میدهد:
- آسیبهای جزئی دهان که در اثر عواملی مانند گاز گرفتن لپ و یا محکم مسواک زدن ایجاد میشود.
- حساسیتهای غذایی
- اضطراب
- استفاده از خمیر دندانها و یا دهانشویههای حاوی سدیم لوریل سولفات
- کمبود آهن، فولیک اسید یا ویتامین B12
سیفلیس
سیفلیس نوعی بیماری مقاربتی است که باعث ایجاد زخمهایی بر روی زبان میشود که ممکن است با وجود حفره روی زبان اشتباه شود. به این زخمها شانکر گفته میشود. شانکر نوعی زخم بدون درد است که در مراحله اولیه عفونت و در محل اولیه آن ایجاد میشود.
شانکرها بر روی لبها، لثهها و بخش عقبی دهان نیز شکل میگیرند. این زخمها در ابتدا به شکل لکههای کوچک قرمز هستند و در نهایت به زخمهای بزرگی تبدیل میشوند که ممکن است قرمز، زرد یا خاکستری باشند.
سفیلیس دهانی در طول رابطه جنسی و از طریق فردی که حامل باکتری آن باشد انتقال پیدا میکند.
شانکرها زخمهای بسیار مسری هستند و ممکن است بسیار دردناک باشند. بهبود این زخمها ممکن است سه تا شش هفته طول بکشد. بعضی از شانکرها نیاز به درمان دارند و بعضی دیگر به درمان نیاز دارند.
حتی بعد از بهبودی، باکتری مربوط به این بیماری در بدن فرد باقی میماند و ممکن است آن را به سایرین انتقال دهد. بنابراین بیمار باید حتما دوره درمانی خود را کامل کند. اگر سفیلیس درمان نشود ممکن است باعث آسیبهای قلبی و مغزی شده و یا نارسایی اندامهای دیگر را در پی داشته باشد.
سرطان زبان
بسیار بعید است که دلیل شکل گیری حفره روی زبان، ابتلا به سرطان زبان باشد. سرطان زبان ممکن است دو قسمت زبان را درگیر کند. بخش جلویی زبان و یا بخش زیرین آن. اگر سرطان زبان در قسمت جلویی زبان باشد به آن سرطان زبان دهانی گفته میشود و اگر در قسمت اتصال زبان به دهان ایجاد شود به آن سرطان دهانه حلق گفته میشود.
سرطان زبان زخمهایی ایجاد میکند که همانند یک حفره روی زبان ظاهر میشوند. علائم احتمالی سرطان زبان به شرح زیر هستند:
- شکل گیری یک ضایعه سفید یا قرمز پایدار بر روی زبان
- زخم یا تودهای که از بین نرود و مدام بزرگ شود
- درد در هنگام بلع
- گلو درد مزمن
- خونریزی بی دلیل از زبان
- بی حسی دهان
- گوش درد مداوم
البته بسیاری از بیماریهای دیگر این علائم را دارند. اگر این علائم را دارید قبل از هر ترس و نگرانی به پزشک مراجعه کنید. پزشک علت اصلی بیماری را که در بیشتر موارد چیزی غیر از سرطان است به شما توضیح خواهد داد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
آفت و یا التهابهای ناشی از وسایل دندانپزشکی ممکن است همانند یک حفره روی زبان به نظر برسند. اگر دچار ضایعهای شدید که ماندگاری آن بر روی زبان بیشتر از دو هفته بود باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین در صورت بروز علائم زیر نیز مراجعه به پزشک ضروری به نظر میرسد.
- زخمهای غیر معمول و بزرگ
- مکرر زخم شدن دهان
- درد شدیدی که بهبود پیدا نکند
- زخم همراه با تب
- سختی زیاد در خوردن و آشامیدن
در صورت این که احتمال میدهید به سفیلیس مبتلا شدهاید نیز باید به پزشک مراجعه کنید.
دیدگاهتان را بنویسید