محصولات پروبیوتیک حاوی باکتری‌های مفیدی هستند که به عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کنند. مطالعات اخیر نشان می‌دهد که پروبیوتیک‌ها می‌توانند در حفظ سلامت دهان و دندان‌ها نیز اثر گذار باشند. چندین مطالعه فواید محصولات پروبیوتیک بر سلامت دهان و دندان را اثبات کرده است، اما هیچ کدام از محصولات پربویتیک به عنوان یک ماده درمانی به تایید FDA نرسیده‌اند. در ادامه به پنج مزیت احتمالی محصولات پروبیوتیک می‌پردازیم.
پیشگیری از تشکیل پلاک
در دهان ما باکتری‌های زیادی زندگی می‌کنند. بعضی از این باکتری‌ها باعث تشکیل پلاک در دهان می‌شوند. یک مطالعه که در سال 2016 انجام شده است نشان می‌دهد که یک سویه از باکتری‌ها که به عنوان A12 شناخته می‌شود می‌تواند به مبارزه با باکتری‌های مضر دهان کمک کند. باکتری‌های مضر با مصرف مواد قندی، اسید لاکتیک تولید می‌کنند. به این ترتیب فعالیت آن‌ها باعث اسیدی شدن فضای دهان می‌شود. فضای اسیدی دهان منجر به تولید پلاک بر روی دندان‌ها و در نهایت پوسیدگی آن‌ها می‌شود.
محققان ثابت کرده‌اند که حضور باکتری‌های A12 در محیط مانع از رشد بعضی از باکتری‌های مضر دهان می‌شود و در نتیجه تولید پلاک در دهان متوقف می‌شود.
کاهش بوی بد دهان
تاکنون چندین مطالعه بر روی اثر پروبیوتیک‌ها و فواید محصولات پروبیوتیک بر روی بوی بد دهان انجام شده است. بوی بد دهان اغلب به دلیل باکتری‌های دهان یا روده ایجاد می‌شود. در یکی از این مطالعات ثابت شده است که مقدار زیادی از باکتری‌های تولید کننده بوی بد دهان در 85 درصد از جامعه آماری که پروبیوتیک مصرف می‌کنند، کاهش پیدا می‌کند.
البته برای اثبات اثر پروبیوتیک‌ها بر بوی بد دهان به مطالعات بیشتری نیاز است.
پیشگیری از سرطان دهان
یک مطالعه که در سال 2013 انجام شده است ثابت می‌کند که باکتری‌ای به نام لاکتوباسیلوس سالیواریس احتمال ابتلا به سرطان دهان را موش‌های صحرایی کاهش می‌دهد. برای اثبات اثرات مثبت این باکتری پروبیوتیک بر سرطان دهان به مطالعات بیشتری نیاز است.
کاهش علائم التهاب لثه
مطالعه‌ای که در سال 2006 انجام شده است، نشان می‌دهد که مصرف پروبیوتیک‌ها می‌تواند به کاهش علائم التهاب لثه کمک کند. اگر التهاب لثه درمان نشود منجر به ابتلا به بیماری لثه می‌شود. از جمله علائم بیماری لثه می‌توان به تورم لثه و حساسیت دندان‌ها و لثه‌ها اشاره کرد.
تعداد افرادی که در مطالعه انجام گرفته، شرکت کردند، 59 نفر بود. به بخشی از آن‌ها دارونما داده شد و به گروهی دیگر مکملی که حاوی باکتری پروبیوتیک لاکتوباسیلوس روتری بود، داده شد. شرکت کنندگان در این مطالعه به مدت دو هفته از داروها استفاده کردند. نتایج مطالعات نشان داد که مصرف پروبیوتیک‌ها می‌تواند علائم التهاب لثه را به میزان چشمگیری کاهش دهد. همچنین نتایج این مطالعات ثابت کرد که سرعت بهبود در افرادی که دوزهای بالاتری از پروبیوتیک را دریافت کرده‌اند، بیشتر بوده است. بنابراین کاهش التهاب لثه را می‌توان به عنوان یکی دیگر از فواید محصولات پروبیوتیک بر سلامت دهان و دندان نام برد.
کاهش التهاب ناشی از بیماری لثه
مطالعاتی وجود دارد که نشان می‌دهد مصرف پرو بیوتیک‌ها می‌تواند به کاهش التهاب ناشی از بیماری لثه نیز کمک کند. در سال 2007 مطالعه‌ای انجام شد که نتایج آن نشان داد مصرف مکملی که حاوی باکتری لاکتوباسیلوس برویس است می‌تواند التهاب لثه را به میزان چشمگیری کاهش دهد. همچنین در یک مطالعه دیگر ثابت شد که مصرف روزانه شیر حاوی پروبیوتیک‌ها می‌توان التهاب دهان را کاهش دهد.
آیا مصرف پروبیوتیک‌ها عوارض جانبی دارد؟
به صورت کلی پروبیوتیک‌ها بی خطر هستند. البته در صورتی که دچار بیماری‌های زمینه‌ای هستید که خطر ایجاد عفونت در شما بالاست (مانند HIV) نباید از پروبیوتیک‌ها استفاده کنید. مصرف پروبیوتیک‌ها در کودکان، سالمندان و زنان باردار باید با مشورت با پزشک انجام شود.
مقدار مصرف مجاز پروبیوتیک‌ها بر روی بسته بندی آن‌ها درج شده است و نباید بیشتر از این مقدار مصرف شود. با وجود فواید محصولات پروبیوتیک بر سلامت دهان، بهتر است همیشه قبل از مصرف مکمل‌هایی که حاوی پروبیوتیک هستند به پزشک خود مشورت کنید.
غذاها و مکمل‌های پروبیوتیک دار
پروبیوتیک‌ها ممکن است به مواد غذایی اضافه شوند و یا به صورت قرص تهیه و ساخته شوند.
بهترین مواد غذایی غنی شده با پروبیوتیک‌ها شامل:
- شیر
- ماست
- پنیر
- دوغ
- خمیر مایه نان
پروبیوتیک‌ها را به صورت داروی مکمل نیز می‌توان استفاده کرد. در این حالت ممکن است پروبیوتیک به صورت پودر، قرص و یا دهانشویه مورد استفاده قرار گیرد. غلظت پروبیوتیک‌ها در داروهای مکمل بیشتر از مواد غذایی است. افرادی که احتمال عفونت در آن‌ها زیاد است باید در مصرف مکمل‌های پروبیوتیک محتاط باشند.
بعضی از پزشکان و متخصصان تغذیه توصیه می‌کنند که افراد باکتری‌های پروبیوتیک را با مواد پروبیوتیک مصرف کنند. مصرف این مواد با باکتری‌ها، باعث افزایش کارآیی آن‌ها در روده‌ها می‌شود. علاوه بر این از فواید محصولات پروبیوتیک می‌توان به این اشاره کرد که این مواد به عملکرد باکتری‌های مفید روده نیز کمک می‌کنند. از جمله مواد پروبیوتیک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سیر خام
- پیاز
- سبزیجات خام
- موز نرسیده
- کنگر
- ریشه کاسنی
- صمغ اقاقیا
- تره فرنگی خام
- مارچوبه خام
- عسل
دیدگاهتان را بنویسید