شما زیاد به بزاق دهان خود فکر نمیکنید. اما بزاق تولید شده توسط غدد بزاقی، نه تنها نقش اساسی در سلامت دهان و دندان، بلکه در سلامت کلی بدن نیز نقش دارد. به همین دلیل است که بهتر است ضرورت نگهداری و مراقبت از آن درک کنیم.
مکان غدد بزاقی و عملکرد
- شما شش غده اصلی (در هر طرف دهان سه تا) دارید که به طور مداوم بزاق تولید میکنند. غدد پاروتید بزاق را در دهان ترشح میکند.
- آنزیمهای بزاق به محض جویدن غذا، روند هضم را شروع میکنند.
- بدون بزاق نرم کردن مواد غذایی، جویدن و بلع مشکل است.
- بزاق، دهان را نیز مرطوب نگه میدارد تا بتوانید به راحتی صحبت کنید.
- یکی دیگر از کارکردهای مهم بزاق کمک به جلوگیری از آسیب دیدن دندانها و جلوگیری از پوسیدگی دندان و بیماری لثه است.
- علاوه بر این، کلسیم، فسفر و فلوراید موجود در بزاق به بازسازی مینای دندان کمک میکند.
سالم نگه داشتن غدد بزاقی
- اگر سیگاری هستید یا از سایر محصولات تنباکو استفاده میکنید، در مورد ترک آن فکر کنید.
- مصرف الکل و داروهای مخدر که به صورت تفریحی استفاده میکنید را محدود کنید.
- هر گونه شرایط بیماری مانند دیابت را با دقت مورد پیگیری و بررسی قرار دهید.
- اگر دارویتان باعث خشکی دهان میشود، به پزشک خود اطلاع دهید.
- در مورد راه حلهای خروپف یا تنفس از دهان در شب، با پزشک خود مشورت کنید.
- برای کاهش باکتریها در دهان، یک روال بهداشت دهان و دندان مناسب را حفظ کنید.
- هر وقت علائم عفونت در دهان یا تورم غدد بزاقی دارید، به پزشک خود مراجعه کنید.
- با نوشیدن آب کافی در طول روز هیدراته بمانید.
خشکی دهان چیست؟
- هنگامی که غدد، بزاق کافی برای مرطوب نگه داشتن دهان تولید نمیکند، ممکن است دچار خشکی دهان شوید.
- همه افراد گاهی اوقات خشکی دهان را تجربه میکنند، به خصوص هنگامی که بسیار عصبی هستند یا استرس دارند.
- اما بسیاری از افراد اغلب به دلیل عوارض جانبی دارو یا عوارض جدیتری که در تولید بزاق ایجاد میشود، خشکی دهان را تجربه میکنند.
علائم خشکی دهان
- مشکل در جویدن
- تغییر در طعم
- احساس سوزش در دهان
- زخمهای دهان
- لبهای ترک خورده
داروهای عامل خشکی دهان
- بیش از 500 دارو وجود دارد که میتواند باعث خشکی دهان یا افزایش شدت آن شود.
- داروهای ضد احتقان و آنتی هیستامین داروهای اصلی ایجاد کننده خشکی دهان هستند.
- همچنین برخی از داروهای ضد افسردگی، داروهای فشار خون، داروهای آرام بخش، ضد اسپاسم برای گرفتگی و داروهای روانپزشکی برای اضطراب نیز همین مشکل را دارند.
- داروهایی که برای معالجه بیماری پارکینسون و آنهایی که برای جلوگیری از تهوع و استفراغ در طول شیمیدرمانی یا پرتودرمانی استفاده میشود نیز ممکن است باعث خشکی دهان شود.
کاهش علائم خشکی دهان
- در طول روز آب بنوشید و از مصرف سیگار و نوشیدن نوشیدنی دارای کافئین یا الکل خودداری کنید.
- برای تحریک بیشتر جریان بزاق، آدامسهای بدون قند جویدنی، آبنباتهای بدون قند مکیدنی یا از یک جایگزین بزاق(داروهایی که مانند بزاق عمل میکنند) که توسط پزشک توصیه میشود استفاده کنید.
سایر شرایطی که بر تولید بزاق تأثیر میگذارد
- سندروم شوگرن یک بیماری خود ایمنی است که بر روی غدد بزاقی تأثیر میگذارد و ممکن است باعث خشکی دهان یا زخمهای دهان شود.
- خشکی دهان علامتی است که با HIV، بیماری پارکینسون و دیابت مرتبط است.
- شیمی درمانی بعضی اوقات میتواند باعث خشک شدن دهان شود.
- عفونت غده بزاقی به دلیل کم آبی، بیماری مزمن یا انسداد در مجاری ناشی از سنگ بزاق میتواند رخ دهد.
- سیگار کشیدن یا بهداشت دهان و دندان ضعیف نیز میتواند منجر به عفونت باکتریایی غده بزاقی شود.
- اگرچه امروزه این موارد شایع نیست، اوریون یک عفونت ویروسی است که بیشتر اوقات روی غده پاروتید اثر میگذارد. علاوه بر خشکی دهان، علائم عفونت غده ممکن است شامل تب، قرمزی روی گونهها یا گردن باشد.
- اگر نگران عفونت غده بزاقی یا بیماری دیگری هستید، به یاد داشته باشید که یک دهان مرطوب یک دهان سالم است و غدد بزاقی مهم هستند.
دیدگاهتان را بنویسید