آسیب دیدگی دندان می‌‌تواند برای هر انسانی در هر سنی اتفاق بیفتد. این اتفاق ممکن است در هنگام تصادف با ماشین، افتادن ازپله‌ها و یا خوردن آرنج به صورت در هنگام بازی بسکتبال رخ دهد. همانند تمامی روش‌های درمانی در دندانپزشکی، هدف اصلی درمان ترومای دندان نیز حفظ دندان و ترمیم آن است، طوری که عملکرد و ساختار دندان به خوبی بازیابی شود. در بسیاری از موارد اگر مراقبت‌های فوری بعد از جراحت به خوبی صورت نگیرد ممکن است دندان از دست برود.
در این بخش می‌خواهیم در رابطه با دستورالعمل‌های ضروری در رابطه با جلوگیری از جراحات دندانی در حین ورزش و همچنین توصیه‌های مورد نیاز برای مراقبت‌های بعد از جراحت دندان صحبت کنیم.
آسیب‌های دندانی ناشی از ورزش
تمایل به ورزش در بین مردم ایران روز به روز در حال افزایش است. درست است که ورزش فواید بسیاری برای بدن ما دارد، اما خطر جراحات ورزشی را نیز نباید نادیده گرفت. ترومای دندانی بخش قابل توجهی از کلیه صدمات ورزشی را به خود اختصاص می‌دهند. با این وجود بسیاری از این آسیب‌ها قابل پیشگیری هستند. فکر می‌کنید چطور می‌توان از این آسیب‌ها جلوگیری کرد؟ شما می‌توانید به راحتی و با استفاده از یک محافظ با کیفیت، این کار را انجام دهید.
اگر هزینه‌های کاشت دندان که چیزی حدود 4 تا 6 میلیون تومان تخمین زده می‌شود را در نظر بگیرید، متوجه می‌شوید که صرف هزینه برای خرید یک محافظ با کیفیت دهان، سرمایه گزاری بسیار معقولی است. ثابت شده است که استفاده از محافظ دهان میزان جراحات دندان را به میزان 60 بار کاهش می‌دهد.
بهترین نوع محافظ دهان نوعی است که از مطب دندانپزشک، تهیه می‌کنید. این محافظ به صورت سفارشی و با توجه به دندان‌های شخص شما ساخته می‌شود، بنابراین قوی، سبک و کاملا متناسب با دهان و دندان‌های شما خواهد بود. اگر شما و یا فرزندتان در یکی از رشته‌های ورزشی فعالیت دارید، حتما این وسیله ایمنی و ضروری را سفارش دهید و هنگام ورزش از محافظ دهان استفاده کنید. در ادامه برای شما توضیح خواهیم داد که در مواجهه با جراحات دندانی باید چه کاری انجام دهید.
دندان‌های خرد شده و یا شکسته شده
طبق اعلام انجام دندانپزشکان ایران، خرد شدن دندان‌ها از شایع‌ترین ترومای دندانی است. اگر دندان‌تان دچار شکستگی و یا خردشدگی شد، یا این که احساس کردید دندان‌تان شل شده است، حتما تا 12 ساعت بعد به دنداپزشک مراجعه کنید.
سعی کنید هر قطعه‌ای از دندان را که جدا شده است پیدا کنید. زیرا این امکان وجود دارد که بتوان آن را با استفاده از مواد مخصوصی دوباره به تاج دندان وصل کرد.
دندان‌های کنده شده
اگر دندان دائمی شما به صورت کامل از جا درآمده بود، باید سریعا اقدامات لازم را انجام دهید. اولا دندان را بردارید و اگر آلوده شده است، آن را به آرامی با آب تمیز کنید. سعی کنید که به قسمت ریشه دندان دست نزنید. در مرحله بعد اگر برایتان مقدور است، دندان را در جایگاه خود در دهان قرار دهید (مطمئن شوید که آن را در جهت درست قرار داده‌اید). بعد از قرار دادن دندان، به مدت 5 دقیقه به صورت ملایم آن را فشار دهید. می‌توانید از یک پارچه مرطوب و یا گاز استریل برای نگه داشتن دندان در جای خود استفاده کنید.
اگر امکان قرار دادن دندان در جای خود وجود نداشت، باید آن را درون دهان (بین دندان‌ها و گونه) نگه دارید. یا در کیسه پلاستیکی که حاوی بزاق دهان‌تان است و یا درون یک لیوان شیر بگذارید. با اعمال فشار (در صورت امکان با استفاده از گاز استریل) در ناحیه حفره دندان خون ریزی را کنترل کنید. و سریعا به یک مرکز اورژانس مراجعه کنید. دندان‌های شیری در کودکان معمولا نیاز به کاشت مجدد ندارند.
باید در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید و مطمئن شوید که آیا به واکسن کزاز و یا تقویت کننده‌ها نیاز دارید یا خیر.
دندان‌های جا به جا شده
اگر دندان به صورت جزئی به داخل رفته باشد یا از فک بیرون آمده باشد و یا از ردیف خود خارج شده باشد، بیمار باید حداکثر تا 6 ساعت بعد از جراحت به دندانپزشک و یا جراح فک مراجعه کند. یک معاینه دقیق (در صورت نیاز از تصاویر ایکس-ری هم استفاده می‌شود) میزان شدت جراحت را نشان می‌دهد. همچنین مشخص می‌کند که چه روش ترمیمی مورد نیاز است.
آسیب به بافت نرم
صدمات و ترومای دندانی، علاوه بر دندان‌ها اغلب شامل آسیب به لثه‌ها، زبان و قسمت داخلی دهان نیز می‌شود. هنگامی که جراحت به بافت نرم وارد می‌شود، بهترین کار این است که اقدامات فوری زیر را انجام دهید و در اسرع وقت به یک دندانپزشک مراجعه کنید:
- در صورت امکان محل آسیب را با آب و صابون بشویید و مواد خارجی را با دست خارج کنید.
- می‌توانید خون ریزی را با قرار دادن یک گاز بر روی زخم و فشار دادن ملایم آن کنترل کنید.
- اگر بعد از 10 دقیقه خون ریزی قطع نشد و یا کاهش پیدا نکرد، سریعا به اورژانس مراجعه کنید.
- اگر نیاز به کمک و یا اطلاعات بیشتری داشتید حتما با دندانپزشک‌تان تماس بگیرید.
دیدگاهتان را بنویسید