علل قفل شدن فک چیست؟

قفل شدن فک ممکن است به دلایل مختلفی از جمله استرس شدید، اختلالات مفصل گیجگاهی فکی، دندان قروچه، ابتلا به کزاز و … رخ دهد. درمان این عارضه به علت آن بستگی دارد.

اغلب، ماساژ می‌تواند گرفتگی فک را کاهش دهد، اما اگر فکر می‌کنید فک شما ممکن است به دلیل کزاز، آرتریت یا آسیب تروماتیک سفت شده است، بهتر است در اسرع وقت به دنبال مشاوره پزشکی باشید.

برای آشنایی با علل احتمالی قفل شدن فک و کارهایی که می‌توانید برای تسکین و جلوگیری از بروز آن در آینده انجام دهید، ادامه مطلب را بخوانید.

علائم قفل شدن فک

قفل شدن فک می‌تواند باعث درد یا ناراحتی در بسیاری از قسمت‌های بدن شما شود. شدت درد می‌تواند متفاوت باشد و ممکن است بصورت تناوبی، ضربان دار، ملایم یا شدید توصیف شود. این احساسات ممکن است هنگام جویدن یا خمیازه کشیدن بدتر شوند.

محل دقیق درد نیز می‌تواند متفاوت باشد. اگر فک شما قفل شده است، ممکن است در موارد زیر احساس ناراحتی کنید:

• یک یا هر دو طرف صورت
• فک
• سر
• دندان‌ها
• گردن
• بینی
• دهان
• گوش‌ها

علاوه بر درد، سایر علائم قفل شدن فک ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• هنگامی که می‌خواهید دهان خود را باز کنید، دامنه حرکت محدود است
• قفل شدن مفصل فک
• صدای کلیک کردن

علائم خاص قفل شدن فک

گاهی اوقات قفل شدن فک شامل علائم خاص می‌شود.

صدا دادن و قفل شدن فک

ممکن احساس ناخوشایند صدا دادن و سفت شدن فک را احساس کنید که ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:

• اختلالات مفصل گیجگاهی فکی TMD
• دندان قروچه
• جویدن بیش ازحد
• آرتریت روماتوئید یا سایر شرایط پزشکی

قفل شدن فک و گوش درد

گوش درد یک علامت رایج همراه با قفل شدن فک است. اغلب ناشی از موارد زیر است:

• اختلالات مفصل گیجگاهی فکی TMD
• آرتروز
• مشکل دندان
• بیماری گوش شناگر
• عفونت سینوس

دلایل قفل شدن فک

اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMD یا TMJD)

TMD باعث درد در مفصل فک و عضلات اطراف آن می‌شود. همچنین می‌تواند باعث درد یا قفل شدن در یک یا هر دو مفصل لولا (مفصل گیجگاهی فکی) شود. این مفاصل بین فک پایین و استخوان تمپورال قرار دارند.

TMD همچنین می‌تواند باعث درد درناک یا ضربان دار و احساس حساسیت در گوش، فک و صورت یا نزدیکی این‌ها شود. جویدن غذا ممکن است احساس درد را افزایش دهد. جویدن همچنین ممکن است صدای کلیک یا احساس ساییدن ایجاد کند.

درد TMD اغلب موقتی است و ممکن است با مراقبت‌های خانگی برطرف شود.

استرس

احساس استرس و اضطراب گاهی اوقات باعث می‌شود که در هنگام خواب ناخواسته فک خود را به هم فشار دهید یا دندان قروچه کنید. همچنین ممکن است در حالی که بیدار هستید بدون اینکه متوجه باشید فک خود را در حالت فشرده نگه دارید.

این اعمال می‌توانند باعث احساس سفتی در فک و درد در ساعات خواب و بیداری شوند. درد ممکن است هنگام غذا خوردن یا صحبت کردن بدتر شود.

استرس همچنین می‌تواند علائم مشابه دیگری مانند سردرد تنشی ایجاد کند.

دندان قروچه (براکسیسم)

دندان قروچه (براکسیسم) ممکن است ناشی از استرس، ژنتیک یا مشکلات دندانی مانند نامرتبی دندان‌ها باشد و ممکن است در هنگام خواب رخ دهد. همچنین ممکن است زمانی که بیدار هستید رخ دهد و از آن آگاه نباشید.

دندان قروچه می‌تواند باعث سفتی و یا احساس درد در صورت، گردن و فک بالا و پایین شود. همچنین می‌تواند باعث سردرد یا گوش درد شود.

جویدن بیش از حد

جویدن آدامس یا هر چیز دیگری بیش از حد ممکن است منجر به سفتی در فک پایین (آرواره) شود.

آرتریت روماتوئید (RA)

آرتریت روماتوئید (RA) یک اختلال التهابی خود ایمنی است و ماهیچه‌ها و مفاصل سراسر بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

طبق تحقیقات سال 2015، بیش از 80 درصد افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید TMD دارند که علتی برای قفل شدن فک است.

RA ممکن است به مفصل فک و بافت‌های اطراف آسیب برساند. همچنین می‌تواند باعث تحلیل استخوان فک شود.

استئوآرتریت (OA)

اگرچه نادر است، اما ممکن است استئوآرتریت (OA) در مفاصل گیجگاهی فکی رخ دهد. این بیماری می‌تواند باعث زوال و از بین رفتن عملکرد استخوان فک، غضروف و بافت شود. همچنین می‌تواند منجر به قفل شدن فک و درد آن و پخش شدن درد در ناحیه اطراف شود.

کزاز

کزاز (تریسموس) یک عفونت باکتریایی بالقوه کشنده است. علائم شامل سفتی شکم، مشکل در بلع و انقباضات دردناک عضلانی در فک و گردن است.

واکسن کزاز (Tdap) از این عفونت جلوگیری می‌کند.

ضربه به صورت

گاهی اوقات ضربه به صورت می‌تواند بخشی از فک را تحت تاثیر قرار دهد و باعث حرکت آن شود. این امر ممکن است منجر به قفل شدن فک و درد شود.

علل بالقوه آسیب به فک عبارتند از: ترومای بلانت مانند جراحات شدید و حتی درمان‌های سرطان مانند جراحی یا پرتودرمانی.

داروها

برخی از داروها ممکن است علائم درد فک را تحریک کنند. این داروها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• داروهای ضد روان پریشی
• داروهای بیهوشی
• متوکلوپرامید (Raglan)

عفونت‌ها

اگر در اطراف دهان خود عفونت دارید، می‌تواند بر حرکت فک تاثیر بگذارد. اگرچه غیر معمول است، اما عفونت‌ها می‌توانند به طور دائم به ماهیچه‌ها یا اعصاب آسیب بزنند که می‌تواند منجر به حملات مکرر قفل شدن فک شود.

جلوگیری از قفل شدن فک

کاهش استرس و اضطراب ممکن است به جلوگیری از قفل شدن فک کمک کند. تکنیک‌های کاهش استرس عبارتند از:

• تمرینات تنفس عمیق
• فعالیت‌های هوازی مانند رقص، شنا و پیاده روی
• یوگا
• مراقبه

اجتناب از جویدن زیاد و استفاده بیش از حد از عضلات فک نیز ممکن است به جلوگیری از قفل شدن فک کمک کند. سعی کنید غذاهای نرم و غیر چسبنده بخورید و از جویدن غذاهایی که نیاز به جویدن زیاد دارند، اجتناب کنید، مانند:

• استیک
• تافی
• هویج خام
• آجیل

اگر روش‌های پیشگیری در خانه جواب نداد، با یک پزشک یا دندانپزشک صحبت کنید تا راهی برای تسکین این مشکل بیابید.

سخن پایانی

قفل شدن فک و درد ناشی از آن می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله دندان قروچه، اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMD) و استرس ایجاد شود. برخی از راه حل‌های خانگی ممکن است باعث تسکین یا جلوگیری از این عارضه و درد ناشی از آن شود.

این راه‌ حل‌ها شامل کاهش استرس و اصلاح رفتار، مانند خوردن غذاهای نرم و پرهیز از جویدن آدامس است. محافظ دهان یا اسپلینت دهان نیز ممکن است کمک کننده باشند.