شما میتوانید با افزایش آگاهی از دنیای عجیب و غریب دندانها، دندانپزشک خود را تحت تاثیر قرار دهید. در این قسمت میتوانید هر آنچه را که میخواهید درباره سلامت دندانها بدانید، پیدا کنید.
همه ما فکر میکنیم که دندانهایمان را به خوبی میشناسیم، مثلا: ما میدانیم که دندانهایمان از چه چیزی ساخته شدهاند و چه چیزهایی باعث آسیب رساندن به دندانها و یا ایجاد درد در آنها میشود. همچنین میدانیم که ظاهر دندانهایمان باید چگونه باشد. با این حال دنیای دندانها بیش از آنچه که فکر میکنید دارای رمز و راز است. مطمئنا هنوز چیزهای زیادی درباره دندانها و علم دندانپزشکی وجود دارد که ممکن است شما را شگفت زده کند. مثلا:
- آیا میدانستید که دندانها دارای مکانیسم بازسازی و ترمیم داخلی هستند؟ آیا میدانستید که دندانها میتوانند تخریبهای ناشی از پلاکها و باکتریها را ترمیم کنند؟ این روند ترمیم بسیار آهسته اتفاق میافتد تا با میزان قند مصرفی ما همگام شود و به ترمیم پوسیدگیهای دندان کمک کند تا دیگر نیازی به مراجعه به دندانپزشک نداشته باشیم.
- آیا میدانستید که دانشمندان توانستهاند روش ساخت دندان از سلولها بنیادی را کشف کنند؟
- آیا میدانستید گروهی از محققان موفق شدهاند راهی برای پر کردن دندانها بدون نیاز به استفاده از دریل پیدا کنند؟
روشهای نوین و مبتکرانه دنیای امروز در حوزه دندانپزشکی میتواند شما را شگفت زده کند. میتوان گفت که دنیای دندانپزشکی در مرز یک جهش فوق العاده به سمت جلو قرار دارد و پیشرفتهای فوق العادهای در راستای انقلاب در روشهای مراقبت از دندانها در حال انجام گرفتن است. بنابراین زمان آن رسیده است که اطلاعات خود را در در رابطه با دندانها و راز و رمزهای دنیای درون دهانمان کامل کنیم. در اینجا میخواهیم نکات جالبی را درباره دندانها برایتان شرح دهیم که احتمالا آنها را نمیدانید.
بزاق سلاح مخفی شماست
در بیشتر مواقع در مورد بزاق چیز نگران کنندهای وجود ندارد. بزاق همیشه ترشح میشود، وظیفهاش را انجام میدهد و هیچ وقت ما را رها نمیکند. البته این به آن معنا نیست که بزاق اهمیتی ندارد، بلکه درک ما از بزاق و وظایف آن بسیار ابتدایی است. شاید بزاق را با عنوانهایی مانند آب دهان و یا تف هم بشناسند و شاید از نظر بسیاری از افراد بزاق تاثیر بسیار اندکی در زندگی داشته باشد. اما هنگامی که میزان ترشح بزاق کم شود و یا به دلیل بعضی از بیماریها ترشح بزاق با مشکل رو به رو شود، متوجه اهمیت آن خواهیم شد.
بزاق اولین خط دفاعی دندانها در مقابل باکتریها محسوب میشود و حاوی مواد ضد باکتریایی ضعیفی است. هنگامی که پلاکها به دندانها میچسبند، این بزاق دهان است که با شستشوی پلاکها از دندانها، آنها را از بین میبرد. بزاق به صورت ویژه اثرات اسیدی قندها را خنثی میکند و بنابراین نقش مهمی در حفظ سلامت دهان دارد. تاثیر بزاق دهان زمانی واضحتر میشود که به دلیل بیماری خاصی مجبور به استفاده از داروها میشویم. از جمله عوارض جانبی مصرف بسیاری از داروها خشکی دهان است که میتواند به لثهها و دندانها آسیب وارد کند.
تنها راه مقابله با خشکی دهان در چنین شرایطی نوشیدن آب زیاد و یا خوردن آبنباتهای بدون قند است. همان طور که میدانید نوشیدن آب زیاد در هر شرایط و سنی برای سلامت بدن ضروری است و هیچ ارتباطی به سلامت دهان و دندان ندارد. معمولا پزشکان توصیه میکنند که هر فرد باید روزانه بین 6 تا 8 لیوان آب (بدون هیچ گونه مواد افزودنی مانند آب میوه) بنوشد. نوشیدن آب زیاد علاوه بر دهان، سلامت تمامی بخشهای بدن شما را تضمین میکند.
افزایش تعداد وعدههای غذایی شما میتواند مضر باشد!
معمولا به ما توصیه میکنند که برای داشتن دندانهای سالم و قوی چه چیزهایی را بخوریم و از خوردن چه مواد غذایی اجتناب کنیم. به عنوان مثال، شاید بدیهی باشد که بخواهیم به عنوان میان وعده از مواد غذایی شیرین استفاده کنیم. در این صورت شاید انتخاب آبمیوههای طبیعی گزینه مناسبی به نظر برسد. این آبمیوهها بسیار بهتر از آبمیوههای گازدار هستند، زیرا دارای قندهای طبیعی میباشند. البته باید توجه داشته باشید که به دلیل وجود همین قندها، آبمیوههای طبیعی را نیز فقط باید در وعدههای غذایی اصلی مصرف کرد و نه بیشتر.
نکتهای که شاید مورد توجه بیشتر افراد نباشد این است که خوردن میان وعده سالم تنها به نوع آن بستگی ندارد، بلکه چگونه خوردن آن نیز اهمیت دارد. در طی چند سال گذشته، دانشمندان دندانپزشکی شروع به ساخت تصویری واضحتر از چگونگی ایجاد حفرههای دندان و چگونگی شروع پوسیدگی کردهاند. آنها اکنون فهمیدهاند که خوردن مکرر تنقلات و نوشیدنیها (حتی به مقدار اندک) میتواند بسیار مضرتر از خوردن چند وعده غذایی در حجم بالا باشد. دلیلی که برای این ادعا مطرح شده است این است که در طول روز هر چقدر بیشتر به خوردن مشغول باشید، دندانهای شما باید با حملههای اسیدی بیشتری مبارزه کنند.
بنابراین یک وعده غذایی حتی اگر در حجم بالا باشد، ضرر کمتری دارد، زیرا دندانها مجبورند تنها یک بار با مواد اسیدی تولید شده در دهان رو به رو شوند. اگر در تمام طول روز در محل کار و یا دانشگاه مشغول خوردن چیپس، آبنبات و یا نوشابه باشید، در واقع دارید بارها و بارها به دندانهایتان حمله میکنید. به همین دلیل بهتر است که نوشیدنیهای قندی را اغلب با وعدههای غذایی اصلی مصرف کنید تا ضرر آنها را به حداقل برسانید. وقتی پلاکهای موجود در دهان چند برابر شوند به دندانها اتصال پیدا میکنند.
اتصال پلاکها منجر به تولید یک ماده اسیدی میشود که مینای دندان را از بین میبرد. بعد از مدتی (اگر نوشیدنیها و مواد غذایی قندی در میان وعدهها استفاده شود) لکههایی شروع به شکل گرفتن بر روی دندانها میکنند. با گذشت زمان این لکهها به حفره تبدیل میشوند و دندان شروع به پوسیده شدن میکند. در صورت عدم درمان، در نهایت به ریشههای دندان آسیب وارد میشود و ممکن است دندان از دست برود.
بحث و اختلاف نظر درباره مصرف فلوراید و تاثیر آن بر دندانها!
از جمله موادی که مردم برای تضمین سلامت دندانهایشان استفاده میکنند، فلوراید است. فلوراید درون آب آشامیدنی و خمیر دندانها وجود دارد و باعث درخشش دندانها میشود. اما نکته جالب در مورد فلوراید آن است که چندین دهه مرکز بحث و اختلاف نظر بوده است. تاکنون هیچ مدرک مشخص و قطعی برای حل شدن این اختلاف نظرها ارائه نشده است و بنابراین ما مجبوریم به نظرات موجود و البته عقل و منطق خود اعتماد کنیم.
برخی افراد معتقدند که فلوراید برای سلامت بدن ضرر دارد. استدلالهای بسیاری وجود دارد که بر حذف و یا کاهش میزان فلوراید منابع آب نوشیدنی تاکید میکند. اینکه مصرف بیش از حد از فلوراید برای سلامت ما مضر است، یک حرف کاملا درست و منطقی است. در واقع این مسئله در رابطه با مصرف هر چیزی صدق میکند. به عنوان مثال، ممکن است یک انسان بر اثر مصرف بیش از اندازه آب نیز جان خود را از دست بدهد. نکته مهم در رابطه با این موضوع آن است که اگرچه فلوراید ممکن است در دوزهای بالا سمی باشد، اما هیچ مدرکی مبنی بر این که تمیز کردن دندانها با فلوراید مضر است، وجود ندارد. با این حال توصیه میشود که کودکان از مقدار اندکی از خمیر دندانهای فلوراید دار (به اندازه یک نخود) استفاده کنند. برای کودکان نوپا و نوزادان مقدار بسیار کمتری از خمیر دندانهای فلورایددار کافی و مناسب است.
در بعضی موارد، غلظت بالای فلوراید در آب آشامیدنی میتواند منجر به فلوروزیس دندان شود. فلوروزیس خطری ندارد و تنها علائم ظاهری دارد (اغلب منجر به ایجاد لکههای سفید بر روی دندان میشود). ابتلا به فلوروزیس دندان بسیار نادر است و تنها در صورتی اتفاق میافتد که آب آشامیدنی حاوی مقادیر زیادی از فلوراید باشد.
شست و شوی دهان بعد از مسواک زدن ضروری نیست!
طبق توصیههای دندانپزشکان، بهتر است که خمیر دندان بلعیده نشود تا از ورود فلوراید به بدن جلوگیری شود. البته اگر پس از مسواک زدن، مقدار اضافی خمیر دندان را به خوبی تف کنیم، تنها مقدار کمی از خمیر دندان در دهان باقی میماند که مشکلی را ایجاد نمیکند. برای همه ما عادت شده است که بعد از مسواک زدن، دهان خود را با آب شستشو دهیم. اما باید بدانید که شستشو با آب تمامی مواد مفید را که به منظور تقویت و ترمیم دندانها به خمیر دندان اضافه شده است را از بین میبرد.
هرچه فلوراید موجود در خمیر دندان مدت زمان بیشتری با دندانها در تماس باشد، مبارزه با پلاکها و پیشگیری از پوسیدگی دندانها موثرتر خواهد بود. بنابراین اگر بعد از مسواک زدن دهان خود را با آب نشویید و با مقداری از خمیر دندان بر روی دندانهایتان به رختخواب بروید، هیچ ایرادی ندارد. این کار نه تنها ضرری به دندانهایتان نمیرساند، بلکه مفید هم هست و باعث احساس تازگی در دهان و براق شدن دندانهایتان میشود.
فلوراید تراپی برای بیمارانی که خطر ایجاد پوسیدگی در دندانهای آنها بالاست، یک راهکار بسیار متداول است. برای این کار، معمولا مقداری از ژل، خمیر و یا لاک فلوراید را به مدت نیم ساعت بر روی مینای دندانها قرار میدهند. این نوع درمان میتواند در هنگام بروز علائم اولیه پوسیدگی و مشکلات لثه، بسیار موثر باشد. همچنین ترفندیست که اغلب از سوی دندانپزشکان استفاده میشود و به منزله شانس دوم برای مبارزه با حفرههای دندانها ست.
اگر به فلوراید تراپی علاقهمند هستید و فکر میکنید ممکن است برای شما مفید باشد، میتوانید با دندانپزشکتان در این باره صحبت کنید. دندانپزشکتان به شما خواهد گفت که آیا فلوراید تراپی برای محافظت از دندانهای شما لازم است یا خیر. همچنین ممکن است به جای فلوراید تراپی، یک خمیر دندان مخصوص فلوراید دار برای شما تجویز شود.
سلامت دهان و دندان نشان دهنده سلامت بدن است!
بسیاری از شواهد این واقعیت را تایید میکند که حفظ سلامت دهان و دندان، برای سلامت بدن بسیار حیاتی است. شاید این واقعیت که وضعیت سلامت دهان میتواند نشان دهنده وضعیت سلامت کل بدن باشد، کمی عجیب به نظر برسد. پوسیدگی دندانها، عفونتهای طولانی مدت و سایر مشکلات بهداشتی دندان میتواند منجر به ابتلا به بیماریهای جدی در سایر قسمتهای بدن شود. به عنوان مثال بیماریهایی مانند: بیماریهای قلبی، سکتههای مغزی و دیابت، همان طور که میبینید این بیماریها واقعا خطرناک هستند.
سلامت دهان و دندان بخشی از سلامت جسم شماست، بنابراین باید از دندانهای خود مراقبت کنید تا آنها هم از سلامت جسم شما مراقبت کنند. شاید هنوز سوالات زیادی در مورد این ارتباط وجود داشته باشد که پاسخی به آنها داده نشده است. اما پزشکان، دندانپزشکان و دانشمندان علوم پزشکی بر این عقیده هستند که سلامت دندانها منجر به سلامت جسم میشود.
برای حفظ سلامت دهان و دندان، روزی دو بار مسواک بزنید، مرتبا نخ دندان بکشید و به صورت منظم به دندانپزشک مراجعه کنید. بدون مراجعه منظم به دندانپزشک نمیتوانید از سلامت دندانهای خود اطمینان حاصل کنید. دندانپزشکان میدانند که باید دنبال چه علائمی باشند تا پوسیدگیهای احتمالی را سریعا تشخیص دهند. بنابراین مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به تنهایی کافی نیست و دندانهای شما حتما باید توسط دندانپزشک به صورت منظم معاینه شود.
ممکن است نسبت به خمیر دندان حساسیت داشته باشید
اگر درون دهانتان پوسته پوسته میشود (میتوانید این مشکل را با استفاده از زبان و یا انگشتتان متوجه شوید) ممکن است نسبت به خمیر دندانی که استفاده میکنید، حساسیت داشته باشید. این یک مشکل رایج است، اما تعداد کمی از مردم از آن آگاهی دارند. پوسته پوسته شدن دهان معمولا با درد و یا ناراحتی خاصی همراه نیست (ممکن است با کمی درد همراه باشد)، اما در چنین شرایطی تغییر خمیر دندان و استفاده از یک خمیر دندان جایگزین بسیار مهم است.
این شرایط معمولا به عنوان “از بین رفتن لایه مخاطی” شناخته میشود و به دلیل وجود برخی از مواد موجود در خمیر دندان اتفاق میافتد، این مواد باعث از بین رفتن پوست دهان میشوند. پوسته پوسته شدن دهان حتی اگر توسط شما حس نشود، به معنای سلامت کامل دهان نیست. بلکه در صورت وجود همچین مشکلی باید حتما خمیر دندان خود را تغییر دهید.
خمیر دندانهای زیادی برای افراد حساس طراحی و ساخته شدهاند که میتوانید از آنها استفاده کنید. اگر مطمئن نیستید که به خمیر دندان حساسیت دارید یا خیر، از دندانپزشکتان بخواهید که دهان شما را معاینه کند و برای تشخیص این مشکل به شما کمک کند. دندانپزشک با یک معاینه ساده به راحتی میتواند تشخیص دهد که شما نسبت به خمیر دندان حساسیت دارید یا خیر. در صورت وجود حساسیت میتواند به شما بهترین خمیر دندان جایگزین را به شما معرفی کند. در هر صورت چنین مشکلی اصلا نگران کننده نیست، توصیههای دندانپزشکتان را انجام دهید تا درمان شوید.
دیدگاهتان را بنویسید