ارائه خدمات دندانپزشکی بدون استفاده از تصاویر ایکس-ری تقریبا غیر ممکن است. رادیوگرافی به دندانپزشکان این امکان را میدهد که مشکلاتی را درمان کنند که قابل دیدن با چشم غیر مسلح نیستند. مشکلاتی مانند پوسیدگی (در مراحل اولیه)، بیماریهای لثه، آبسه و یا رشد غیر طبیعی دندان. از حدود یک قرن پیش که تصویربرداری با ایکس-ری در دسترس قرار گرفت، دندانپزشکان توانستند با استفاده از این تصاویر، بسیاری از دردهای بیماران را درمان کنند و دندانهای بسیاری را حفظ کنند و نجات دهند. امروزه استفاده از رادیوگرافی دیجیتال باعث شده است که این تکنولوژی بسیار ایمنتر و مفیدتر باشد.
رادیوگرافی دیجیتال چیست؟
در رادیوگرافی دیجیتال، یک سنسور الکترونیکی کوچک را در دهان قرار میدهند و از آن برای گرفتن تصاویر استفاده میکنند. با استفاده از این تکنولوژی تصاویر گرفته شده را میتوان در همان لحظه بر روی نمایشگر کامپیوتر مشاهده کرد.
حدود 20 سال پیش بود که تصویربرداری دیجیتال ایکس ری در دسترس قرار گرفت. در همان ابتدا فواید بسیار زیاد آن در مقایسه با تصاویر ایکس ری سنتی که برای چاپ نیازمند فرآیندهای شیمیایی بودند، مشخص شد. از مهمترین مزایای تصویر برداری دیجیتال این بود که آنها میزان قرار گرفتن بیمار در معرض اشعه را تا 90 % کاهش میدادند.
با اینکه تاکنون فیلمهای پرتونگاری سریعتری نیز ساخته شدهاند که مدت زمان قرار گرفتن در معرض اشعه را کاهش میدهند، اما ایکس ری دیجیتالی در مقایسه با این فیلمها نیز بهتر عمل میکند و باعث میشود که بیمار کمترین زمان ممکن را در معرض اشعه باشد.
فواید رادیوگرافی دیجیتال
رادیوگرافی دیجیتال، علاوه بر به حداقل رساندن تابش اشعه، برای بیماران و دندانپزشکان مزایای بسیار زیاد دیگری نیز دارد که شامل موارد زیر است:
- تصاویر دیجیتال به پردازش شیمیایی نیاز ندارند و سریع آماده میشوند: چون در این تصویر برداری از هیچ فیلمی استفاده نمیشود، بنابراین فرآیند ظاهر کردن عکس نیز وجود ندارد و هیچ ماده شیمیایی سمی نیز استفاده نمیشود. دندانپزشک میتواند فورا تصویر دندان را بر روی کامپیوتر به شما نشان دهد.
- تصاویر دیجیتالی بسیار واضحتر هستند: از تصاویر دیجیتالی ایکس ری میتوان اطلاعات بیشتری به دست آورد، زیرا این تصاویر واضحتر هستند و درجه وضوح آنها از چند راه قابل افزایش است. کانتراست این تصاویر قابل افزایش و کاهش است. همچنین در این تصاویر ناحیهای که برای عکس برداری مد نظر قرارگرفته شده است را میتوان بزرگتر کرد. میتوان این تصاویر را در صفحه نمایشگر با تصاویر قبلی مقایسه کرد و به این ترتیب کوچکترین تغییراتی که در ساختار دندان شما اتفاق افتاده باشد قابل تشخیص خواهد بود.
- تصاویر دیجیتال را میتوان به راحتی به اشتراک گذاشت و ذخیره کرد: تصاویر دیجیتال به درک بهتر شما از نوع بیماری و همچنین گزینههای درمانی پیش رویتان کمک میکنند. این تصاویر را به راحتی میتوان از طریق پست الکترونیکی به مکانهای مختلفی ارسال کرد. همچنین احتمال جابجا شدن اشتباه این تصاویر بین دو بیمار بسیار کمتر است.
اشعه ایکس و ایمنی شما
درحالی که تکنولوژی دیجیتال خطرات ناشی از اشعه ایکس را به حداقل رسانده است، اما آن را به طور کامل از بین نبرده است. اشعه ایکس پرتویی است که برای نفوذ به بافتهای بدن و تصویر برداری از آنها استفاده میشود. به دلیل همین نفوذ، همیشه احتمال کمی برای ایجاد تغییرات در سلولها وجود دارد که میتواند منجر به انواع بیماریها شود. البته منابع دیگری نیز در اطراف ما وجود دارند و ما به صورت روزانه در معرض تابش اشعههای آنها هستیم (مانند خورشید) که این پرتوها نیز میتوانند ما را بیمار کنند.
ذکر این نکته حائز اهمیت است که این خطرات تنها با یک بار قرار گرفتن در معرض پرتوها ایجاد نمیشود. بلکه برای شرایطی است که در آن فرد چندین بار مداوم در معرض اشعه است. با این وجود صرف نظر از این که پیشرفت تکنولوژی میزان قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس را به میزان چشمگیری کاهش داده است، این پرتوها بدون خطر در نظر گرفته نمیشوند. به همین دلیل دندانپزشکان تنها زمانی از این تصاویر استفاده میکنند که مزایای این تصاویر در تشخیص نوع بیماری، از خطرات احتمالی آنها بیشتر باشد. این امر به ویژه در مورد توموگرافی کامپیوتری و یا سی تی اسکن صدق میکند. زیرا این روش در عین حال که مقدار زیادی از اطلاعات را فراهم میکند؛ اما مدت زمان در معرض اشعه بودن را نیز افزایش میدهد.
اینکه از چه فناوری استفاده میکنند اهمیتی ندارد، شرایط هر بیمار باید به صورت مشخص بررسی شود و با توجه به آن بهترین گزینه انتخاب شود. همیشه و در هر شرایطی ایمنی بیمار از همه چیز مهمتر است. شما میتوانید در مورد این که چرا به تصویر برداری ایکس-ری نیاز دارید از پزشک خود سوال کنید.
سوالات متداول
تصویربرداری دیجیتال ایکس-ری برای تشخیص پوسیدگیها بسیار مفید است. همچنین با استفاده از این نوع تصویربرداری میتوان استخوانهای زیر دندان و میزان ضخامت آنها را بررسی کرد. از ایکس-ری دیجیتال میتوان برای بررسی محل قرارگیری ایمپلنت نیز استفاده کرد. ایمپلنت از جنس تیتانیوم است و به عنوان جایگزین دندان در استخوان فک قرار داده میشود. تصویربرداری دیجیتال برای بررسی کانال ریشه نیز بسیار مفید است و به متخصصان ریشه دندان (اندودنتیستها) برای بررسی صحت کار خود کمک میکند.
امروزه در بسیاری از مراکز دندانپزشکی، تصویربرداری دیجیتال جایگزین روشهای قدیمی شده است. در این روش، یک سنسور الکتریکی یا ورقه فسفر (به جای فیلم) برای تصویربرداری در دهان شما قرار میگیرد. بعد از عکس برداری، تصاویر به کامپیوتر فرستاده میشوند و به این ترتیب قابل دیدن هستند. این روش بسیار سریعتر از روشهای قدیمی است. این تصاویر قابل ذخیره شدن در کامپیوتر هستند و به این ترتیب به راحتی در دسترس پزشک قرار دارند. از آنجا که ورقه فسفر یا سنسورهای الکتریکی در مقایسه با فیلم نسبت به پرتوهای اشعه ایکس حساستر هستند، بیمار در معرض تابش کمتری از این پرتوها قرار میگیرد.
دیدگاهتان را بنویسید