التهاب زبان کوچک

زبان کوچک (Palatine Uvula)، اندام کوچک مخروطی شکلی است که در حلق و در بخش نرم کام قرار دارد. وظیفه این عضو جلوگیری از ورود آب و مواد غذایی به درون بینی است. التهاب زبان کوچک که با نام یوولیت (Uvulitis) نیز شناخته می‌شود، می‌تواند بسیار تحریک کننده باشد. این عارضه معمولا موقتی است و با شرایطی مانند عفونت، آلرژی یا تروما مرتبط است. درمان علت اصلی التهاب زبان کوچک، معمولا علائم را کاهش می‌دهد.

التهاب زبان کوچک چقدر شایع است؟

یوولیت یک بیماری شایع است و اغلب زمانی که سایر نواحی دهان شما ملتهب هستند، مانند گلو، لوزه‌ها یا سقف دهان ایجاد می‌شود. همچنین برخی از افراد مبتلا به کووید-19 نیز ممکن است دچار التهاب زبان کوچک شوند.

اغلب اوقات، این بیماری نیست و معمولا ظرف چند روز از بین می‌رود. اما اگر تورم شدید شود، این عارضه می‌تواند در تنفس و بلع اختلال ایجاد کند.

التهاب زبان کوچک یک بیماری یا عفونت مقاربتی نیست، اما می‌تواند نشانه احتمالی برخی از بیماری‌های مقاربتی مانند سیفلیس و سوزاک باشد.

علائم التهاب زبان کوچک چیست؟

علائم ممکن است بسته به شرایط زمینه‌ای متفاوت باشد. برخی از علائم احتمالی عبارتند از:

• تب
• گلو درد
• لکه‌های سفید بر روی گلو
• مشکل در بلع
• سرفه
• احساس خفگی
• خرناس
• احساس می‌کنید چیزی در گلویتان گیر کرده است
• تولید بیش از حد بزاق
• تنگی نفس

علل التهاب زبان کوچک

عوامل متعددی وجود دارد که می‌تواند منجر به یوولیت شود. برخی از شایع‌ترین علل تورم زبان کوچک عبارتند از:

• آلرژی: برخی از مواد آلرژی زا مانند گرد و غبار، گرده گل یا برخی غذاها
• محرک‌های محیطی: استعمال تنباکو یا استنشاق برخی مواد شیمیایی
• خرناس: خروپف شدید یا آپنه انسدادی خواب
• داروهای خاص: برخی از عوارض جانبی داروها می‌تواند باعث یوولیت شود.
• کم آبی بدن: هیدراتاسیون ضعیف می‌تواند عاملی برای یوولیت باشد. در واقع، برخی از افراد پس از مصرف بیش از حد الکل دچار این عارضه شده‌اند.
• عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی: یوولیت ممکن است علامت عفونت‌هایی مانند گلودرد استرپتوکوکی، التهاب لوزه، آنفولانزا، مونونوکلئوز و سرماخوردگی معمولی باشد.
• GERD (ریفلاکس اسید مزمن): رفلاکس شدید اسید معده می‌تواند منجر به تحریک گلو و یوولیت شود.
• بیماری‌های مقاربتی: برخی از بیماری‌های مقاربتی مانند سوزاک و سیفلیس می‌توانند باعث یوولیت شوند.
• تروما: زبان کوچک ممکن است در نتیجه برخی از روش‌های جراحی مانند برداشتن لوزه آسیب ببیند. یوولیت همچنین ممکن است در اثر گذاشتن لوله در حین جراحی با بیهوشی عمومی ایجاد شود. این عارضه اگر در اثر تروما ایجاد شود معمولا طی یک یا دو هفته خود به خود بهبود می‌یابد.
• ژنتیک: برخی شرایط ژنتیکی مانند آنژیوادم ارثی می‌توانند منجر به یوولیت شوند.

آیا یوولیت مسری است؟

این عارضه مسری نیست، اما ویروس‌ها و باکتری‌های ایجاد کننده آن می‌توانند از فردی به فرد دیگر منتقل شوند.

نحوه تشخیص التهاب زبان کوچک چگونه است؟

ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و از شما در مورد علائم سوال می‌کند. همچنین ممکن است آزمایش‌های خاصی را درخواست کند تا ببیند چه چیزی باعث التهاب شده است. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تست‌های آلرژی
• کشت گلو
• آزمایش خون

درمان خانگی التهاب زبان کوچک

چندین کار وجود دارد که می‌توانید در خانه برای تسکین علائم یوولیت انجام دهید:

• آب زیاد بنوشید
• استراحت کنید
• آبنبات سرد مکیدنی برای گلودرد را بخورید
• از یک مرطوب کننده استفاده کنید

مراجعه به پزشک

اغلب، یوولیت به خودی خود طی چند روز از بین می‌رود. اما اگر علائم شما شدید است، یا بیش از چند طول کشیده است، باید به یک پزشک مراجعه کنید.

درمان التهاب زبان کوچک

اغلب اوقات یوولیت در عرض چند روز از بین می‌رود. مشکل ممکن است به خودی خود برطرف شود یا ممکن است نیاز به درمان داشته باشد.

اگر یوولیت نیاز به درمان داشته باشد، پزشک شما را معاینه می‌کند تا مشخص شود چه چیزی باعث تورم زبان کوچک شده است. سپس، مشکل اساسی را درمان می‌کند. در بیشتر موارد، درمان شامل مصرف آنتی بیوتیک‌ها، داروهای ضد ویروسی یا کورتیکواستروئیدها است.

اگر درمان‌های غیر جراحی موثر نبودند، یا اگر یوولیت شدید یا مزمن دارید، ممکن است نیاز به برداشتن زبان کوچک داشته باشید. در طول این روش، جراح بخشی یا تمام زبان کوچک را برای کمک به کاهش علائم شما برمی‌دارد.

طول دوره درمان یوولیت چقدر است؟

زمان بهبودی برای هر فرد می‌تواند متفاوت باشد. اما بیشتر مردم دو تا سه روز پس از شروع درمان متوجه بهبودی می‌شوند.

جلوگیری از التهاب زبان کوچک

یوولیت نشانه بسیاری از شرایط مختلف است. بنابراین شما نمی‌توانید به طور کلی از آن جلوگیری کنید. با این حال، کارهایی وجود دارد که می‌توانید برای کاهش خطر انجام دهید:

• سیگار نکشید
• تا حد امکان از مواد حساسیت زا دوری کنید
• از محرک‌های شیمیایی و سایر محرک‌های محیطی خودداری کنید
• رابطه جنسی ایمن داشته باشید (زیرا این عارضه با برخی از بیماری‌های مقاربتی مرتبط است)

سخن پایانی

یوولیت معمولا خطرناک نیست و احتمالا ظرف چند روز احساس بهتری خواهید داشت. اما اگر تورم شدید شود می‌تواند ترسناک باشد. در این حالت، ممکن است احساس کنید چیزی در گلوی شما گیر کرده است یا ممکن است در تنفس مشکل داشته باشید. یوولیت تقریبا همیشه نشانه یک مشکل زمینه‌ای مانند عفونت یا واکنش آلرژیک است. درمان مشکل زمینه‌ای بهترین راه برای کاهش علائم یوولیت است.

سوالات متداول