زبان سیاه مودار (Black Hairy Tongue) یک حالت موقتی و غیر خطرناک است که در آن نوک و کناره‌های زبان با رشد بیش از حد پاپیلاها (برجستگی‌های کوچک روی سطح زبان) پوشیده میشوند، ظاهری مویی یا خزدار پیدا میکنند. این حالت معمولاً همراه با هیچ درد یا ناراحتی خاصی نیست. این شرایط معمولاً ناشی از ناکافی بودن بهداشت دهانی، استفاده از داروهای خاص، سیگار کشیدن یا مصرف بیش از حد الکل است. درمان اصلی شامل بهبود بهداشت دهان و دندان و اقدامات خود مراقبتی است.
پیشگیری
رعایت بهداشت دهان و دندان بهترین راه درمان این بیماری است. دو بار در روز دندان‌ها و زبان خود را به آرامی مسواک بزنید. برای اطمینان از تمیز شدن زبان می‌توانید از اسکرپر زبان استفاده کنید. در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید. این کار به تمیز کردن دهان‌تان کمک میکند. اگر سیگار می‌کشید، آن را ترک کنید. در رژیم غذایی خود از فیبر بیشتری استفاده کنید. غذاهای بدون فیبر نمی‌توانند زبان را به خوبی تمیز کنند.
درمان
برای تسریع فرآیند درمان زبان سیاه مودار، ممکن است پزشکان داروهای خاصی را توصیه کنند، اما اصلی‌ترین تاکید بر روی بهبود بهداشت دهان و دندان و اقدامات خودمراقبتی است. در برخی موارد، ممکن است استفاده از دهانشویههای آنتی‌باکتریال یا داروهای ضد قارچ تجویز شود. پماد‌های موضعی مانند ترتینوئین (Retin-A) نیز در این شرایط ممکن است تاثیرگذار باشد. اگر هیچ کدام از این داروها موثر نباشند، در نهایت پاپیلاها را با جراحی کوتاه میکنند.
دلیل سیاه شدن زبان
زبان سیاه مودار معمولاً به دلیل تجمع سلول‌های مرده پوست بر روی برآمدگیهای کوچک زبان به نام پاپیلاها ایجاد میشود. این حالت می‌تواند ناشی از عواملی مانند تغییرات در باکتریها یا مخمرهای دهانی به دنبال مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، نظافت ضعیف دهان و زبان، دهان خشک، مصرف منظم دهانشویههای حاوی عوامل اکسیدکننده، استفاده از توتون، نوشیدن مقادیر زیاد قهوه یا چای سیاه، مصرف زیاد الکل، برخی داروها، یا داشتن شرایطی که توانایی بدن در مبارزه با عفونت‌ها را کاهش می‌دهد (مانند HIV) باشد.
سوالات متداول
زبان سیاه مودار به دلیل رشد بسیار زیاد باکتریها و یا مخمرها در دهان ایجاد میشود. در این بیماری باکتریها بر روی برآمدگیهای بسیار ریز زبان که پاپیلا نامیده میشوند، رشد میکنند. پاپیلا بر روی سطح زبان قرار دارد. رشد باکتریها باعث میشود که پاپیلاها بر خلاف همیشه که بعد از مدتی میریزند، رشد کنند و طویل شوند. همین باعث میشود که زبان اصطلاحا “مودار” به نظر برسد. در این شرایط ممکن است اندازه پاپیلاها 15 برابر حالت عادی شود.
بعضی از عادتها و بیماریها افراد را نسبت به ابتلا به بیماری زبان سیاه مودار مستعدتر میکند. از جمله دلایل ابتلا به این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. بهداشت ضعیف دهان و دندان
2. استعمال دخانیات
3. نوشیدن بسیار زیاد قهوه و چای
4. مصرف آنتی بیوتیکها که ممکن است باعث برهم خوردن تعادل باکتریایی دهان شود.
5. کم آبی بدن
6. مصرف داروهای حاوی بیسموت شیمیایی (مانند پپتو بیسمول که برای ناراحتیهای معده تجویز میشود.)
7. کمبود ترشح بزاق
8. مصرف مداوم دهانشویههایی که حاوی پراکسید یا منتل است.
9. رادیوتراپی سر و گردن
معمولا تنها نشانه این بیماری، تغییر ظاهر زبان است. اما در مواردی که رشد مخمر کاندیدا آلبیکینز که یکی از عوامل این بیماری است، بسیار زیاد باشد باعث ایجاد یک علامت دیگر میشود که احساس سوزش (Glossopyrosis) است. بعضی از افراد مبتلا به این بیماری در قسمت انتهایی دهانشان احساس سوزش دارند، در دهانشان طعم فلز حس میکنند و یا دچار تهوع میشوند. در مواردی که بیماری شدید است، ممکن است ذرات غذا بین پاپیلاهایی که بلند شده‌اند گیر کند و باعث ایجاد بوی بد دهان شود. در این شرایط بیمار همیشه حس میکند که چیزی در دهانش است.
دیدگاهتان را بنویسید